Onderzoek voor veiliger gebruik van de infuuspomp

Bij het toedienen van medicatie via infuuspompen zijn patiënten, verpleegkundigen en medische professionals betrokken. Er bestaan diverse richtlijnen voor veilige toediening, maar de implementatie hiervan blijkt complex, met landelijk een relatief hoog aantal ernstige incidenten.

Als topklinisch ziekenhuis doet VieCuri nu onderzoek hoe de zorg rond infuuspompen te verbeteren. Het onderzoek kijkt naar de dagelijkse praktijk volgens het Safety-II gedachtegoed: Het hele proces van voorschrijven tot behandeling wordt kritisch geanalyseerd, waarbij professionals en patiënten hun inzichten delen.

Positieve aspecten benadrukken

Het landelijk meldpunt Voorkomen Medicatie Incidenten (VMI) ontvangt meldingen van (bijna) medicatie-incidenten bij infuuspompen, zoals fouten bij het klaarmaken of toedienen van medicijnen. Traditioneel onderzoek (Safety-I) richt zich op het achterhalen van de oorzaken van een incident en het afwijken van procedures/protocollen. Safety-II kijkt meer naar de dagelijkse praktijk die juist ook flexibiliteit vraagt. 

Van voorschrijven tot behandelen

Het onderzoek vindt op twee afdelingen plaats: een acute afdeling (Coronary Care Unit) en een niet-acute afdeling (Verpleegafdeling Orthopedie). Via interviews en observaties wordt het proces van voorschrijven tot behandeling geanalyseerd. De resultaten worden besproken met professionals en patiënten. Hieruit blijkt wat goed werkt en wat eventuele knelpunten en risico’s zijn. 

Leren is niet vanzelfsprekend

Uit het onderzoek komt naar voren dat niet alles te vatten is op papier in werkinstructies en protocollen. Belangrijke elementen bij het werk zijn juist interactie, rolduidelijkheid, communicatie, vertrouwen en flexibiliteit in onverwachte situaties. Bovendien gaat leren niet vanzelf. Hier moet men in de dagelijkse praktijk bewust mee aan de slag gaan, met als doel een cultuur te creëren waarin ze zelf de kwaliteit en veiligheid van zorg bevorderen. 

Verbeteren van zorg

Uiteindelijk wordt de effectiviteit van verbeterinitiatieven geëvalueerd. Was het effectief? Of zijn er aanvullende acties gewenst? De lessen en opgedane kennis over het verbeteren van zorg rondom infuuspompen én de voordelen van toepassing van het Safety-II gedachtegoed, willen we graag in het ziekenhuis en daarbuiten verspreiden.

Dit onderzoek wordt gesteund door een subsidie van ZonMw, in samenwerking met het Instituut Verantwoord Medicijngebruik en FIN Zorgadvies.

Lees het hele artikel

Lees het hele artikel over dit onderzoek in ons Wetenschapsmagazine, op pagina 22-23: Het magazine