Slimmer opleiden: hoe DUTCH opleiden in de zorg verandert

De zorg kampt met uitdagingen: personeelstekort, groeiende wachtlijsten en een tekort aan praktijkplekken voor opleidingen. Meer studenten opleiden klinkt als een oplossing voor het personeelstekort, maar extra opleidingsdruk op afdelingen is vaak geen optie. Hoe dan wél? Simulatie is de sleutel. Virtuele, digitale en fysieke simulatieomgevingen vergroten de opleidingscapaciteit zonder extra belasting van de praktijk. Het nationaal programma DUTCH brengt deze innovatieve aanpak naar zorginstellingen en zorgt ervoor dat slimme leermiddelen op iedere werkplek direct toepasbaar zijn. Met als doel minder opleidingsdruk, meer zorgprofessionals en uiteindelijk kortere wachtlijsten.

Wat is DUTCH?

Theo Manders, coördinator simulatiecentrum en Bianca van der Looij, coördinator DUTCH Experimental Lab regio Zuid, zijn beiden werkzaam in de VieCuri Academie en nauw betrokken bij DUTCH. Theo: “DUTCH staat voor Digital United Training Concepts for Healthcare. Het is een nationaal consortium dat zich richt op het moderniseren van opleiding en ontwikkeling van zorgprofessionals in ziekenhuizen. DUTCH bestaat uit ziekenhuizen, zorgopleidingsinstituten en Medtechbedrijven die samenwerken om zorgopleidingen efficiënter in te richten en daarmee een leven lang leren te stimuleren. Het consortium wordt gevormd door een team met kennis van de (zorg)praktijk, didactiek en simulatietechnologie.” Bianca vult aan: “Een belangrijke doelstelling van DUTCH is het vergroten van de opleidingscapaciteit door 50% van de huidige praktijkuren te vervangen door gesimuleerde leeromgevingen. Denk dan aan fysieke simulatie, zoals klinisch redeneren, simulatie met behulp van virtual en augmented reality, en digitale leermiddelen zoals e-learnings en games. Leren en ontwikkelen in een veilige, gecontroleerde en gesimuleerde omgeving is bewezen effectief, het heeft de kracht van herhaling én is altijd en overal beschikbaar. Dit zijn belangrijke voordelen voor de lerenden. In een Experimental Lab worden deze simulaties onderzocht en getest om vervolgens de kwaliteit van de simulatie te verbeteren.” 

Theo Simulaties
‘Simulaties bestaan uit praktische vaardigheden en procedurestappen die virtueel geoefend kunnen worden’

Wat is een Experimental Lab en hoe is VieCuri hierbij betrokken geraakt?

VieCuri heeft al enige tijd de beschikking over een uitstekend uitgerust Simulatiecentrum. Het ontwikkelen van zorg-professionals en het toepassen van leerinnovaties staan daarin nu ook al centraal en er is inmiddels veel expertise beschikbaar wat betreft simulatieonderwijs. Bianca: “Daarom heeft VieCuri zich aangemeld als kandidaat ‘Experimental Lab’ voor regio Zuid. DUTCH heeft VieCuri en het Maastricht UMC+ geselecteerd als één van de 4 landelijke Experimental Labs. Ons Experimental Lab heeft daarmee dus twee locaties en twee coördinatoren. Vanuit Experimental Labs is DUTCH op dit moment in gesprek met Hogescholen in de regio over deelname aan deze mooie ontwikkeling.” Theo: “We willen graag voorop gaan bij innovatie en de kennis delen die we inmiddels al hebben opgedaan. Door de rol van Experimental Lab voor de regio krijgen we de kans om nieuw ontwikkelde (fysieke en virtuele) simulaties te testen, te onderzoeken en de kwaliteit ervan te verbeteren. Met ons simulatiecentrum als Experimental Lab kan VieCuri actief meedenken én expertise uitdragen in de regio.” “Simulaties bestaan uit praktische vaardigheden en procedurestappen die virtueel geoefend kunnen worden, zoals het klinisch beoordelen van een patiënt. Een ander voorbeeld zijn complicaties die tijdens een ingreep of interventie kunnen optreden en die normaliter in de praktijk niet veel voorkomen. We kunnen de studenten in een virtuele of fysieke simulatie veelvuldig hiermee laten oefenen. Zo worden studenten beter voorbereid en kunnen ze in de praktijk adequater handelen.” Bianca vertelt over de werkwijze: “Het programma ontwikkelt leermiddelen door middel van simulatie, zodat er geleerd kan worden van ervaringen en bijgestuurd kan worden waar nodig. De kwaliteit van deze leermiddelen wordt getest volgens protocollen die op dit moment worden opgesteld. Het testen zal in elk geval fysiek en virtueel gebeuren, met varianten in complexiteit. Experts uit de (zorg)praktijk én studenten gaan deze testen uitvoeren. De vier Experimental Labs zullen intensief samenwerken bij dit proces. Hoeveelheid en thema’s zijn nog niet bekend. Wel is al duidelijk dat VieCuri zal starten met  digitale en virtuele toepassingen. Fysieke simulaties volgen in een later stadium.”

DUTCH

Nederland heeft de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet waarop DUTCH nu voortbouwt. DUTCH start haar initiatieven landelijk met de opleidingen voor anesthesiemedewerkers, operatieassistenten en radiodiagnostisch laboranten. De ambitie van DUTCH omvat voor de toekomst ook de transformatie van andere zorgopleidingen. 


Kijk voor meer informatie op www.dutch.technology

Wat betekent het voor VieCuri om Experimental Lab te zijn binnen het DUTCH consortium?

Theo: “We wilden er graag vroeg bij zijn. Het initiatief sluit volledig aan bij de  strategische visie van VieCuri en bij ons als opleidingsziekenhuis. De ontwikkelingen van DUTCH en een Experimental Lab sluiten hier naadloos op aan. Door onze rol als Experimental Lab kunnen we zelf snel nieuwe ontwikkelingen toepassen en veel kennis opdoen. Als we vooroplopen op dit gebied, kan dit  positief werken op het aantrekken van nieuwe collega’s in ons ziekenhuis.” Bianca vult aan: “Wij doen nu ook al onderzoek naar de resultaten van  simulatieonderwijs. De effecten en opbrengsten van een van onze regelmatig georganiseerde simulatietrainingen worden op dit moment onderzocht door een verpleegkundig wetenschapper.” Theo en Bianca zijn overtuigd van de voordelen van simulatieonderwijs: “Het is een efficiënte manier van opleiden, we belasten de werkpraktijk op deze manier aanzienlijk minder én het leren in/met simulaties is veilig voor de student. Daarnaast is het bij virtuele simulatie mogelijk het leren ook op een andere plek te laten plaatsvinden, bijvoorbeeld thuis.” Theo en Bianca zien in DUTCH een mooie kans: “De luchtvaart en zeevaart zetten simulatieonderwijs al jaren met succes in. Ook in VieCuri is het inmiddels al een veel gebruikte leermethode. Met de komst van DUTCH kunnen we dit verder ontwikkelen, waardoor nog meer zorgprofessionals profiteren van innovatieve en veilige leeromgevingen. We zetten al mooie stappen, en met DUTCH kunnen we nóg slimmer opleiden en de zorg van de toekomst voorbereiden."

Auteur

Marlies van den Munckhof

Datum

18 juni 2025

scroll terug naar boven