Inleiding
U heeft het advies gekregen om minder zout en fosfaat te gebruiken in uw voeding. Op deze pagina leest u handige tips en informatie om dit dieet gemakkelijk te volgen.
Basisregels voor een zoutarme voeding:
-
Voeg geen zout toe tijdens het koken. Gebruik in plaats daarvan verse of gedroogde kruiden en specerijen om uw maaltijden op smaak te brengen.
-
Vermijd zoute smaakmakers. Denk hierbij aan producten zoals Maggi, ketjap, sojasaus en bouillonblokjes.
-
Kies voor onbewerkte producten. Deze bevatten van nature minder zout. Breng ze op smaak met kruiden en specerijen zonder toegevoegd zout.
-
Let op termen zoals ‘natriumarm’, ‘ongezouten’, en ‘zoutarm’ op verpakkingen. Dit helpt u bij het maken van de juiste keuzes.
-
Pas op met zoutrijke snacks. Producten zoals drop, gevulde koek en chips bevatten veel zout. Vermijd deze zoveel mogelijk.
-
Wees voorzichtig met natriumarme dieetproducten. Denk aan dieetzout, ve-tsin en Aromat. In sommige producten is natrium vervangen door kalium, wat niet altijd geschikt is voor uw dieet.
Fosfaatrijke producten
Er zijn veel voedingsmiddelen die veel fosfaat bevatten. Denk hierbij aan:
- Melk en melkproducten
- Kaas en smeerkaas
- Vlees, kip en vis
- Eieren
- Peulvruchten zoals bruine en witte bonen, kapucijners en linzen
- Noten en pinda’s
- Chocolade
- Frites
- Vleesvervangers, zoals Quorn en Valess
- Bier en cola
- Bewerkte producten zoals kant-en-klaar maaltijden, pizza, hamburger, knakworst en sausmixen.
Volkoren producten bevatten ook fosfaat, maar dit fosfaat wordt minder goed door het lichaam opgenomen. U kunt volkoren producten dus gewoon blijven eten.
Wees zuinig met het gebruik van zout- en fosfaatrijke producten
Onderstaande voedingsmiddelen zijn ingedeeld in de twee kolommen ‘toegestaan’ en ‘niet toegestaan’. Gebruik vooral voedingsmiddelen uit de categorie ‘toegestaan’. Dit helpt u om uw zout- en fosfaatinname te beperken.
Toegestaan |
Niet toegestaan |
|
|---|---|---|
Brood |
Beschuit, bruin broodje (hard/zacht), bruinbrood, crackers, cruesli, knäckebröd, krentenbrood met/zonder spijs, muesli, notenbrood, ontbijtkoek, roggebrood (licht/donker), speltbrood, stokbrood, toastje, volkorenbrood, volkoren zuurdesembrood, witbrood |
Amandelbroodje, (ham-kaas)croissant, cornflakes, drinkontbijt, fruitontbijt, kaas-uienbrood, pitabroodje, pizzabrood, saucijzenbroodje, wit broodje (hard/zacht), worstenbroodje, wraps |
Vlees |
Achterham (gegrild), beenham, bloedworst, boterhamworst, casselerrib, cornedbeef, (vegetarische) filet américain, fricandeau, gebraden gehakt, ham, grillworst, kalkoenfilet, katenspek, kipfilet, leverkaas, palingworst, roompaté, rosbief, schouderham, worstsoorten als gekookte worst en smeerleverworst, zure zult |
Bacon, boerenmetworst, cervelaat, chorizo, kant-en-klare vlees- vis- kip- en eiersalades, knakworst, (licht) gezouten runderrookvlees, ontbijtspek, ossenworst, pekelvlees, rauwe ham, rookspek, rookworst, salami, snijworst, theeworst, Turkse worst |
Kaas |
Boursin, brie, geitenkaas (vers), gruyère, hüttenkäse, Maaslander, mascarpone, 30+ Milner met minder zout, MonChou, Ricotta, roomkaas (zoals Boursin) zuivelspread (zoals Philadelphia) |
Alle soorten gewone kaas, blauwaderkaas, camembert, Emmentaler, feta, geitenkaas (hard), Gorgonzola, Heksenkaas, Kees kaas, komijnekaas, korstloze kaas, 20+ en 40+ Friese nagelkaas, Limburgse kaas, Maasdammer, mozzarella, oude kaas, Parmezaanse kaas, rookkaas, Roquefort, schapenkaas, smeerkaas, Stilton, Turkse kaas, witte kaas, Zwitserse strooikaas |
Ei |
- |
Ei, omelet |
Zoet beleg |
Appelstroop, chocoladehagelslag (melk/puur), chocoladepasta (wit/melk/puur), chocolade vlokken (melk/puur), honing, jam, keukenstroop, kokosbrood, muisjes, perenstroop, vruchtenhagelslag, schuddebuikjes, speculoos |
Marmite |
Hartig beleg |
Groente- en sandwichspread |
Hummus, pindakaas, tahin (sesampasta) |
Melk en |
Breaker, crème fraîche, geitenyoghurt, kefir, koffiemelk, koffiemelkpoeder, koffieroom, kookroom, pap, slagroom, vla, zelfgemaakte milkshake, roomijs, Yakult, yoghurt, yoghurtijs, zure room |
Chocolademelk, chocolademousse, Griekse yoghurt, hangop, gecondenseerde melk, (karne)melk (met fruitsmaak), (vruchten)kwark, kant en-klare melk (met fruitsmaak), milkshake, kookpudding (zoals Saroma of Bourbon), pudding, sojamelk, sojavla, Skyr, Turkse yoghurt (zoals Ayran), vla, vruchtenyoghurt, yoghurtdrank |
Fruit |
Alle soorten vers of gedroogd fruit, fruit uit blik of diepvries, krenten en rozijnen |
Gedroogde gojibessen, Jackfruit, kokosnootvlees, kokosrasp |
Soep |
Bouillonblokjes zonder zout, natriumarme bouillonblokjes (zoals Damhert), zonder zout bereide bouillon, kruidenbuiltje (Honig) |
Blik- en diepvriessoep, cup-a-soup, bouillonblokjes, bouillonpoeder, soeparoma (Maggi), soep in blik of pak, met zout bereide bouillon, natriumarme bouillonpoeder van Hela, Opkikker |
Vlees Alle soorten zijn |
Alle soorten vers en diepvriesvlees zonder zout bereid en ongepaneerd/ ongemarineerd, natriumarm vlees en natriumarme vleesgerechten in blik of glas |
Braadworst, döner, gekruid gehakt, gemarineerd of gepaneerd vlees, glas of diepvriesvlees (zoals hachee en goulash), hamburgers, kant-en-klare snacks (zoals kroket en frikandel), kant-en-klaar satéstokje, met zout bereid vers en diepvriesvlees, met zout bereid vlees (zoals blinde vink of slavink), rollade, rolpens, rookworst, saucijsjes, schnitzel, shoarma- en gyrosvlees, rund en varkensnier, verse worst, vlees uit blik |
Vis Alle soorten zijn |
Ongemarineerde en niet gepaneerde diepvriesvis, ongezouten vis in blik of glas met vermelding van ‘natriumarm’, verse rivier- en zeevis, zonder zout bereid, ‘zoutarm’ of ‘ongezouten’ |
Alle gemarineerde vis (zoals zure haring en rolmops), alle gestoomde of gerookte vis (zoals bokking, makreel, paling, zalm), alle schaal- en schelpdieren (onder andere garnalen, gamba, krab, kreeft, mosselen, oesters en slakken), gezouten, gepaneerde diepvriesvis (zoals vissticks), kant-en-klaar gebakken vis, kant en klare vissalades, met zout bereide rivier- en zeevis, visconserven |
Gevogelte en wild Alle soorten zijn |
Alle soorten wild zonder zout bereid, alle zonder zout bereid en ongepaneerde en ongemarineerde kip, haan of kalkoen, ongezouten kip- en kalkoenrollade |
Gezouten kip- en kalkoenrollade, haan of kalkoen, met zout bereid wild, met zout bereide of gemarineerde kip, schnitzel, stukjes kip in glas, wildgerechten in blik |
Vleesvervangers |
Tahoe, tempeh, tofu (ongekruid) |
Falafel, Quorn, Seitan, Valess, vegetarische balletjes, (groente)burger, gehakt, kaasschnitzel, kipstukjes, spekjes, vissticks, worst, vegetarische vleeswaren |
Boter, margarine |
Alle soorten olie, ongezouten bak- en braadvet, ongezouten frituurvet, ongezouten (dieet)halvarine, ongezouten (dieet)margarine, ongezouten roomboter, ongezouten vetten |
Gezouten bak- en braadvet, gezouten frituurvet, gezouten (dieet)halvarine, gezouten (dieet)margarine, gezouten roomboter |
Jus en saus |
Natriumarme juspoeder, zonder zout bereide jus en saus |
Alle kant-en-klare sauzen, juskorrels, -blokjes en poeder, met zout bereide jus en saus |
Kruiden, specerijen |
Azijn, citroensap, dressing op basis van olijfolie, gemengde kruiden(mix) zonder zout, guacamole, kruidenbuiltje, natriumarme mosterd, natriumarme ketjap, (natriumarme) tomatenketchup, tomatenpuree (Del Monte), gember, maan- en sesamzaad, mayonaise, natriumarm aroma (vloeibaar en poeder), smaak- en kleuressences, suiker, vanillesuiker, verse en gedroogde kruiden en specerijen, zoetstof, zoutarme mayonaise (Zaanse Hoeve) |
Aioli, aromat, bakpoeder, barbecuesaus, cacao, chilisaus, chutney, dressing op basis van yoghurt, geconcentreerd kruidenmengsel (boemboe) voor bijvoorbeeld bami/nasi, gemengde kruiden met zout, mosterd, sla- en fritessaus, gistextract, himalayazout, honing-mosterddressing, Joppiesaus, kant-en-klare kruiden- en sausmixen (bijvoorbeeld voor spaghetti), ketjap, knoflooksaus, knoflookzout, pesto, piccalilly kruidenmix met zout, sausmix, sambal, satésaus, selderijzout, sojasaus, slamix, tabascosaus, tapenade, tomatenketchup, tomatenpuree, tomatensalsa, tzatziki, uienzout, ve-tsin, woksaus, worcestersaus, (zee)zout, zuiveringszout |
Groente |
Alle soorten verse of onbewerkte diepvriesgroente, natriumarme groente in blik of glas, met de vermelding ‘natriumarm’, ‘zoutarm’, ‘ongezouten’ of ‘zonder toevoeging van keukenzout’ (zoals natriumarme zuurkool, - augurken), zonder zout bereid |
Kant-en-klare groentesalades, kappertjes, groente in blik of glas, atjar, augurken, diepvriesgroente à la crème, gedroogde tomaat, olijven in blik/glas, rode kool, tajerblad, zeekraal, zeewier, zuurkool, zure of zoetzure uitjes |
Aardappelen, |
Aardappelen (met schil), aardappelschijfjes uit de diepvries, bulgur, cassave, couscous, mihoen, (zilvervlies)rijst, tapioca, taro, zoete aardappel |
Aardappelen uit blik, aardappelkroketten, aardappelpuree (uit pakje), gierst, gnocchi, instant noedels, kant-en-klare aardappelgerechten, kant-en-klare frites, mie, notenrijst, (volkoren) pasta, voorgekruide aardappelen, - partjes of schijfjes/krieltjes, rösti, roti, quinoa, tortellini, vermicelli |
Peulvruchten |
Gekookte witte en bruine bonen, gekookte zwarte bonen, gekookte kapucijners, gekookte kikkererwten, mungbonen, kidneybonen, linzen en kikkererwten waaraan geen zout toegevoegd |
Alle soorten gedroogde erwten, bonen, kapucijners, linzen, sojabonen zonder zout bereid, (natriumarme) peulvruchten in blik of glas |
Maaltijden |
Natriumarme maaltijden van de maaltijdservice |
Afhaalmaaltijden van de Chinees, toko, pizzeria, snackbar, fastfood zoals Mc Donalds/KFC, maaltijden uit de blik/diepvries, hartige taart (quiche), kant-en klaarmaaltijden, diepvries en/of vers maaltijden van slager en/of groenteboer, wereldgerechten |
Dranken |
Dubbel Frisss (light), Espresso, frisdrank (light/zero, m.u.v. cola), koffie (cafeïnevrij), limonadesiroop (light/suikervrij), mineraalwater, bruiswater, thee, vruchtendrank en vruchtensap, water, zonder zout bereide groentesap |
Cappuccino, chocoladedranken, cola (light/zero), Energydrink (zoals Red Bull), groentesap, koffie verkeerd, latte macchiato, Wiener Melange, mineraalwater: Apollinaris, Vichy Célestins, Schweppes soda, tomatensap, sportdranken (zoals Aquarius en AA) |
Alcoholische |
Advocaat, alle soorten wijn, cognac, (bessen)jenever, kriek, kruidenbitter, port, Radler (alcoholvrij), rosébier, rum, sherry |
|
Diversen |
Appeltaart, bonbon, boterkoek, chips natriumarm (Nosalt, Tyrrells), chocolade, biscuits (volkoren), kastanje, kauwgom (suikervrij), keelpastille (suikervrij), koekje, Mars, M&M’s, ongezouten noten en pinda’s, pepermunt, roomijs, slagroomtaart, snoepje, speculaas, spekjes, spekkoek, stroopwafel, studentenhaver, Sultana (géén hartig), Twix, (vruchten)taart, waterijs, zoete popcorn, zuurtje (suikervrij)
Met mate: baklava, brownie met noten, eierkoek, stroopwafel |
Amandelen, amandelbroodje, amandelspijs, appelflap, banketstaaf, borrelnootjes, borrelsnacks, cake, cassave, chips, drop (alle soorten), gevulde koek, gezouten noten en pinda’s, Japanse mix, keelpastilles (Wybert, Potter’s), kwarktaart, kroepoek, loempia, Monchoutaart, mueslirepen, olijven, pitten en zaden, roomijs, slagroomtaart, Snack-a-Jack, Snickers, Sultana hartig, Tuc, zoethout(thee), zoute stengels, zoute popcorn, zuiveringszout |
E-nummers
Veel kant-en-klare producten bevatten hulpstoffen die door de fabrikant zijn toegevoegd om de smaak, kleur, structuur en houdbaarheid te verbeteren. Deze hulpstoffen, zoals verdikkingsmiddelen en kookversnellers, kunnen grote hoeveelheden fosfaat bevatten. U herkent deze stoffen aan de E-nummers op de verpakking. Controleer de verpakking op E-nummers. Fabrikanten vermelden E-nummers of de stofnaam zelf. Let op woorden als ‘fosfor’ of ‘fosfaat’ in de naam, zoals bij fosforzuur, natriumfosfaat of polyfosfaten. Dit zijn tekenen dat het product veel fosfaat bevat.
Fosfaat uit E-nummers wordt bijna volledig door het lichaam opgenomen. Het lichaam neemt 90 tot 100% van dit fosfaat op, wat leidt tot een hoger fosfaatgehalte in het bloed. Ter vergelijking: fosfaat uit plantaardige producten wordt slechts voor 40-50% opgenomen, en uit dierlijke producten voor 60%.
Gebruik zoveel mogelijk verse, onbewerkte producten. Vermijd bewerkte en kant-en-klare producten zoals bier, cola, frites, vleesvervangers, smeerkaas en groenten en fruit uit pot of blik. Deze producten bevatten vaak veel fosfaat.
Let op de volgende E-nummers die fosfaat bevatten:
- E101
- E338 t/m E341
- E343
- E442
- E450 t/m E452
- E541
- E626 t/m E635
- E1410
- E1412 t/m E1414
- E1442
Door bewust te kiezen voor verse en onbewerkte voedingsmiddelen, beperkt u de inname van fosfaat.
Fosfaatbinders
Het kan lastig zijn om het fosfaatgehalte in uw bloed op het juiste niveau te houden. Zelfs met een aangepast dieet is het soms niet voldoende om het fosfaatgehalte te verlagen.
Als uw fosfaatgehalte ondanks het dieet te hoog blijft, kan uw arts fosfaatbinders voorschrijven. Deze medicijnen zorgen ervoor dat het fosfaat uit uw voeding in uw maag en darmen wordt gebonden. Hierdoor wordt het fosfaat niet in uw bloed opgenomen.
Het is belangrijk om fosfaatbinders op het juiste moment in te nemen. Neem de medicijnen zoals afgesproken met uw arts of diëtist, bij voorkeur tijdens de hoofdmaaltijden. Soms is het nodig om de fosfaatbinders ook in te nemen bij eiwitrijke tussendoortjes. Een juiste inname van fosfaatbinders zorgt ervoor dat de fosfaatbinders samen met het voedsel in uw darmen terechtkomen. Op die manier kan het meeste fosfaat worden gebonden en verlaat het uw lichaam via de ontlasting.
Vragen
Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar:
Contact
Opmerkingen
- Ziet u een typfout, een taalkundige fout, of heeft u moeite met de leesbaarheid?
-
Ziet u teksten of afbeeldingen met auteursrechten die wij niet hebben vermeld?
Stuur een e-mail naar communicatie@viecuri.nl en we zoeken een passende oplossing.
Disclaimer
Deze informatie is algemeen en geen behandeladvies. De informatie is ook geen vervanging van de afspraken die tussen patiënt en zorgverlener zijn gemaakt. VieCuri kan niet aansprakelijk worden gesteld voor schade als gevolg van mogelijke onjuistheden. Bekijk hier de uitgebreide disclaimer.
