Zorgpad melanoom

U bent door uw huisarts in verband met een verdachte moedervlek of mogelijk melanoom verwezen naar de dermatoloog/verpleegkundig specialist dan wel oncologisch chirurg of plastisch chirurg.

Het traject dat een patiënt doorloopt binnen het ziekenhuis wordt zorgpad genoemd. In deze folder krijgt u uitleg wat de stappen in het zorgpad melanoom inhouden. Zo weet u wat u kunt verwachten.

Tijdens het eerste bezoek op de polikliniek bekijkt de dermatoloog/verpleegkundig specialist, oncologisch chirurg of plastisch chirurg de moedervlek met het blote oog en indien nodig met de dermatoscoop (een speciaal vergroot glas).

Als de moedervlek er verdacht uitziet wordt een afspraak gemaakt om de moedervlek te verwijderen (excisie)

Het verwijderen van de moedervlek gebeurt onder plaatselijke verdoving. De weg te halen moedervlek wordt, conform de landelijke richtlijn, inclusief 2mm gezonde huid weggesneden tot in het onderhuidse vetweefsel. De wond wordt vervolgens gehecht. De hechtingen blijven 1-2 weken zitten. Dit is afhankelijk van de plek waar de moedervlek zit.

De moedervlek wordt in een potje gedaan en naar de patholoog gestuurd. De patholoog bekijkt de moedervlek onder de microscoop en beoordeelt of de moedervlek goedaardig, onrustig of kwaadaardig is.

Wanneer is de uitslag bekend?

Meestal is de uitslag binnen 2 weken bekend. Deze wordt dan met u besproken. In sommige gevallen wordt de moedervlek door meerdere pathologen of in het externe melanoom panel besproken. De uitslag duurt dan langer dan 2 weken. U krijgt tijdig bericht als dat bij u het geval is.

Na afloop van de excisie heeft u een afspraak gekregen voor het verwijderen van de hechtingen. Tijdens deze afspraak krijgt u ook de uitslag van de specialist die u geopereerd heeft.

• Is de moedervlek goedaardig dan wordt de behandeling afgesloten.
• Op het moment dat het een melanoom (kwaadaardige moedervlek) of melanoom in situ (voorstadium van een kwaadaardige moedervlek) betreft is vervolg behandeling noodzakelijk. (re-excisie) Hierbij wordt preventief extra huid en vetweefsel rondom het litteken verwijderd.

Hoeveel extra huid weggehaald moet worden is afhankelijk van dikte van het melanoom in de huid (ook wel Breslow dikte genoemd). De patholoog heeft de Breslow dikte bepaald tijdens zijn onderzoek.

Elk nieuw melanoom wordt in het wekelijkse multi-disciplinaire oncologie overleg (MDO) besproken. Hierbij zijn onder andere de internist-oncoloog, oncologisch chirurg, verpleegkundig specialist dermatologie/dermatoloog en de patholoog aanwezig. Tijdens dit overleg wordt de aanvullende behandeling besproken.

Verwijzing oncologisch chirurg.

Afhankelijk van de Breslow dikte kan schildwachtklieronderzoek (sentinel node procedure) geadviseerd worden. Indien een schildwachtprocedure bij u geadviseerd wordt en de 1e operatie is door de dermatoloog of plastisch chirurg verricht, dan wordt u doorverwezen naar de oncologisch chirurg.

Re-excisie 2e operatie

In sommige gevallen wordt de tweede operatie door de dermatoloog gedaan. Afhankelijk van de Breslow dikte krijgt u het advies een schildwachtklieronderzoek (sentinel node procedure) te doen. Deze schildwachtklier procedure wordt naast de re-excisie door de oncologisch chirurg uitgevoerd.

Opnieuw beoordeelt de patholoog het weggehaalde weefsel onder de microscoop.

De uitslag

Na 7-14 dagen komt u terug bij de dermatoloog of oncologisch chirurg voor wondcontrole en de uitslag. Als er geen aanwijzingen voor uitzaaiingen zijn volgt drie maanden na het stellen van de diagnose melanoom een afspraak bij de dermatoloog of oncologisch chirurg voor controle.

MDO melanoom uitzaaiingen

Bij bewezen uitzaaiingen wordt dit opnieuw besproken in het MDO zodat er verder beleid bepaald wordt. Dit beleid bespreekt de oncologisch chirurg met u.

Hoe vaak en hoe lang u onder controle blijft hangt af van de dikte van het melanoom.

• Bij melanomen die dun zijn (Breslow dunner dan 0.8 mm) is slechts één controleafspraak nodig. De dermatoloog of verpleegkundig specialist kijkt dan nog een keer de hele huid na.
• Bij melanomen die dikker zijn (Breslow 0.8 mm of dikker blijft u volgens de landelijke richtlijn vijf jaar onder controle. Deze controle vindt afwisselend plaats bij de oncologisch chirurg en de dermatoloog/verpleegkundig specialist.

Deze controles zijn in het begin vaker (mogelijk vier keer per jaar) en later minder vaak (tot een keer per jaar).

Tijdens de controles inspecteren de dermatoloog of verpleegkundig specialist de gehele huid. Ook zoeken zij naar eventueel vergrote lymfeklieren. De oncologisch chirurg controleert tijdens de controles de huid rondom het litteken en de regionale lymfeklieren.

Tijdens de controles leren specialist en/of verpleegkundig specialist u wat de alarmsymptomen zijn en wanneer u eerder op controle moet komen.

Bij ongerustheid over nieuwe plekken of andere urgente kwesties kunt u altijd contact opnemen met uw behandelend specialist.

De vooruitzichten bij een melanoom zijn sterk afhankelijk van de kans op het ontstaan van uitzaaiingen. Aangezien de meeste patiënten in een vroeg stadium van de ziekte worden behandeld, zijn de vooruitzichten doorgaans gunstig. Hier geldt: hoe dunner het melanoom, hoe groter de kans op volledige genezing. Voor melanomen met een grotere Breslow-dikte is dat percentage lager. Ontdekking en verwijdering van een melanoom is heel belangrijk. Als het melanoom verwijderd is keert bij een groot deel van de mensen de ziekte nooit terug. Bij een aantal mensen keert het melanoom wel terug en kan het zich verspreiden (uitzaaien).

De diagnose en behandeling van een melanoom kan veel invloed hebben zowel op zowel lichamelijk als psychosociaal gebied. Wilt u naast de uitleg/begeleiding door de specialist/verpleegkundig specialist meer begeleiding op psychosociaal gebied dan is dit mogelijk. U kunt dit aangeven bij uw behandelaar.

Meer informatie vindt u bij de patiëntenvereniging:  www.stichtingmelanoom.nl

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar: