Peri-anale fistel

U heeft van uw arts gehoord dat u last heeft van een fistel bij de anus. Uw arts heeft u al informatie gegeven. Hier kunt u nog eens nalezen wat een fistel bij de anus is en de meest gebruikelijke behandeling. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.

Een fistel bij de anus (peri-anale fistel of fistula ani) is een verbinding tussen de endeldarm en de huid, meestal als een overblijfsel van een ontsteking in een anaalkliertje. Zo’n ontsteking kan zich uitbreiden in de sluitspier van de anus en vervolgens naar de huid. Wanneer de ontsteking door de huid heen breekt, kan er later een fistel overblijven. De fistel loopt daardoor bijna altijd door het onderste deel van de sluitspier van de anus.

De fistelgang kan een rechtstreeks verloop hebben naar de endeldarm, maar kan ook heel ingewikkeld verlopen. Bijvoorbeeld kronkelig, eventueel met vertakkingen, of hogerop door de sluitspier. Met de plaats van de uitwendige opening is dus niet altijd de plaats van de inwendige opening direct te vinden.

Waarom deze aandoening bij de ene mens wel en bij de ander niet voorkomt, is niet bekend. Het komt dus niet door gebrekkige hygiëne.

Klachten

Een fistel bij de anus veroorzaakt meestal klachten als verontreiniging, omdat regelmatig vuil of vocht uit de fistel komt. Ook kan er af en toe weer een abcesje ontstaan, dat zich via de fistel ontlast.

Meestal zijn de klachten en de bevindingen bij onderzoek duidelijk genoeg om de diagnose te kunnen stellen. Nader onderzoek is dan ook meestal niet nodig.

Er is eigenlijk maar één afdoende behandeling en dat is een operatie. Daarvoor moet u kortdurend in het ziekenhuis worden opgenomen, maar bij eenvoudige fistels kan het ook in dagbehandeling. De operatie duurt meestal drie kwartier tot een uur.

Het bezoek aan het Preoperatief Bureau

Vanuit de polikliniek en vóór de opname in het ziekenhuis wordt u doorverwezen naar het Preoperatief Bureau. Het is belangrijk om u als patiënt zo goed en veilig mogelijk voor te bereiden op de aanstaande ingreep en de vorm van anesthesie die nodig is. Hiervoor is preoperatief onderzoek nodig. Door dit onderzoek is de kans op problemen tijdens en na de ingreep zo klein mogelijk. Meer informatie vindt u in de informatie “preoperatief onderzoek en anesthesie”.

Anesthesie

De ingreep geschiedt onder algehele anesthesie (narcose). Bij het Preoperatief Bureau kunt u met de anesthesist de anesthesie bespreken. Meer informatie over de gang van zaken voor, tijdens en na de anesthesie krijgt u via het Preoperatief Bureau.

Bloedverdunnende medicijnen

Het gebruik van bloedverdunnende medicijnen moet u, uitsluitend in overleg met uw arts, voor de ingreep stoppen. Als u onder begeleiding staat van de Trombosedienst, informeer deze dan over de ingreep. De Trombosedienst stemt dan het beleid met u af.

Tijdens de ingreep stelt de arts het verloop van de fistelgang vast en legt de fistelgang helemaal open. Wanneer de fistel door het onderste deel van de sluitspier van de anus verloopt - en dat is doorgaans het geval - wordt ook dit deel van de sluitspier doorgenomen en opengelegd. Er blijft echter genoeg sluitspierweefsel over om incontinentie te voorkomen. De operatiewond wordt opengelaten en geneest spontaan in de loop van een paar weken.

Bij ingewikkelde fistels kan een ander soort operatie nodig zijn. Is dat bij u het geval, dan bespreekt de arts die procedure met u.

Mogelijke complicaties

Geen enkele ingreep is zonder risico’s. Zo is ook bij deze ingreep de normale kans op complicaties, zoals nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking aanwezig. Daarnaast zijn enkele specifieke complicaties mogelijk:

Bloedverlies

De ingreep vindt plaats in een bloedvatrijk gebied (de anus), daarom kan na de behandeling wat bloedverlies optreden.

Wondinfectie

De kans op wondinfectie is nauwelijks aanwezig, omdat de wond geheel wordt opengelaten.

Continentie

Bij deze ingrepen wordt geopereerd in de nabijheid van of aan een deel van de sluitspier van de anus. Dit kan tijdelijke of blijvende gevolgen hebben voor de continentie. Onder continentie van de anus verstaan we het vermogen om lucht (winden), vocht (slijm, diarree) en ontlasting onder controle te houden. In het begin kan er zeker enig verlies van controle van de sluitspier zijn met name op winden, maar mogelijk ook op vocht. Zeker omdat de wonden open zijn. Dit betekent dat wanneer men een windje of wat vocht voelt aankomen, men de sluitspier bewust moet aanspannen, terwijl dat voorheen moeiteloos en bijna onbewust ging. Men moet dus de continentie meer bewust gaan beheersen. Meestal is dit van tijdelijke aard. Helaas kan echter in een klein aantal gevallen het verlies van deze controle blijvend zijn. Vooral het verlies van wat vocht kan hinderlijk zijn.

Pijn

Omdat de wond wordt opengelaten zult u na de operatie zeker wat ongemak en pijn hebben. Bij pijn is het innemen van een eenvoudige pijnstiller (2 tabletten Paracetamol 500 mg tot 4x per dag) meestal voldoende. Deze is te koop bij apotheek en drogist. Het is raadzaam om voor de operatie al vast deze pijnstillers in huis te hebben.

Ontlasting zacht houden

Na de operatie zal de ontlasting zacht gehouden moeten worden. Meestal krijgt u daarvoor een recept voor poeders of een drankje mee naar huis. U kunt zelf ook zorgen voor het gebruik van laxerende voeding zoals pruimen of peperkoek.

Wondverband

Het wondgebied zal bij de anus bedekt worden met een gaasje en vanuit de afdeling krijgt u verbandmateriaal mee. Het kan ook zijn dat de verbandmaterialen worden besteld bij de firma Bosman en de volgende dag bij u thuis worden afgeleverd.

Schoonspoelen van de wond

Het wondgebied moet regelmatig met de douchekop worden schoongespoeld, in het begin 2 keer per dag en na de stoelgang. Komt er minder viezigheid uit de wond dan kunt u teruggaan naar 1 keer per dag spoelen.

Poliklinische controle

Bij ontslag krijgt u een afspraak mee voor de poliklinische controle.

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar: