Chronische pijn

Inleiding

In deze informatie geeft het Pijnbehandelcentrum van VieCuri Medisch Centrum u informatie over chronische pijn. Wij adviseren u deze folder zorgvuldig door te nemen. Het gaat om algemene informatie. U kunt nog extra informatie ontvangen van uw behandelend specialist.

Als u beter begrijpt wat chronische pijn inhoudt en wat u hier zelf aan kunt doen, kunt u makkelijker omgaan met de pijn. Hierdoor krijgt de pijn een minder grote plek in uw leven.

Wat is pijn?

Pijn is een onprettig signaal dat er ergens in uw lichaam iets beschadigd is. Pijn leidt tot een reactie, deze reactie moet voorkomen dat de beschadiging erger wordt. Bijvoorbeeld: als je hand tegen een hete oven komt, trek je jouw hand snel terug.

 

Niveau 1 NDL:

Pijn kan komen door schade in uw lichaam, maar pijn kan er ook zijn zonder schade. Pijn is een gevoel, en iemand anders kan niet voelen wat u voelt en dus ook niet uw pijn. Een arts kan zeggen dat hij op de plek van de pijn niets kan vinden, maar dat betekent niet dat u geen pijn heeft.

Hoe ontstaat pijn?

Pijn ontstaat meestal nadat het lichaam schade oploopt. Pijn is een soort waarschuwingssignaal voor het lichaam. Het zenuwstelsel speelt hierbij een grote rol. Het zenuwstelsel bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen. Op het moment dat u zichzelf bezeert geven pijnzenuwen het pijnsignaal door aan het ruggenmerg. Via het ruggenmerg wordt de pijn aan de hersenen doorgegeven. De hersenen verwerken de pijnsignalen en bedenken of het pijnsignaal belangrijk genoeg is om actie te ondernemen. Hierin heeft pijn een beschermende functie.In de hersenen worden emoties aan het pijnsignaal gekoppeld, bijvoorbeeld: huilen als je je verbrandt of boosheid wanneer je je teen stoot. Ook worden gedachten aan pijn gekoppeld, bijvoorbeeld: het is niet zo erg, de pijn zal straks wel minder worden.

 

Niveau 1 NLD vanuit andere folder:

Stelt u zich voor dat u nooit pijn voelt. Dan kunt u uzelf per ongeluk beschadigen. U voelt bijvoorbeeld niet dat u uw hand brandt. Daarom is pijn belangrijk.

Als u in uw vinger snijdt, gaat er een signaal van uw hand naar de zenuwen. Het signaal gaat van de zenuwen in uw hand naar uw ruggenmerg. Daarna gaat het signaal naar uw hersenen. Pas als het signaal in uw hersenen komt, voelt u pijn.

Onderweg van uw hand naar uw hersenen gebeurt er veel met het signaal. In uw lichaam zijn er punten die het signaal sterker of zwakker kunnen maken. Het werkt als een volumeknop. Uw stemming en situatie kunnen de knop open of dicht zetten.

Als het signaal in uw hersenen is, sturen de hersenen ook een signaal terug naar de plek van de pijn. Ook op de terugweg kan het signaal sterker of zwakker worden. Zo kan pijn erger of minder erg worden.

Op het plaatje ziet u een rode lijn en een blauwe lijn. De rode lijn laat zien hoe het signaal omhoog gaat. De blauwe lijn laat zien hoe het signaal teruggaat. De zwarte knoppen in het plaatje staan voor de punten in uw lichaam die pijn sterker of zwakker maken.

Afbeelding toevoegen. Mail gestuurd i.v.m. auteursrecht. Afbeelding staat in map van folders marloes en samantha.

Wat is het verschil tussen acute pijn en chronische pijn?

Acute pijn is een waarschuwing dat er iets aan de hand is in het lichaam.
Meestal gaat deze pijn weer over als de wond of het letsel genezen is.

Soms blijft de pijn langer bestaan, ook al is de verwonding hersteld.
Als pijn langer dan drie maanden blijft, noemen we dit chronische pijn.
Chronische pijn voelt nog steeds als een waarschuwing dat er iets niet goed is.

Dit komt omdat de zenuwen actief blijven en pijnsignalen blijven sturen, ook zonder echte reden.
Daarom kan een lichte aanraking of een normale beweging pijnlijk aanvoelen.

De pijn kan zich uitbreiden en op meer plekken in het lichaam gevoeld worden.
Het pijnsysteem in de hersenen wordt dan gevoeliger.
Je voelt dan sneller pijn en ook andere prikkels worden sterker ervaren.

Deze overgevoeligheid noemen we sensitisatie.

Sensitisatie gaat vaak samen met vermoeidheid, slaapproblemen, hartkloppingen, buikpijn en overmatig zweten.
Sommige mensen worden ook vaker ziek omdat het lichaam minder goed werkt.

Hoe zit het met bewegen?

Iemand met pijn wil niet graag bewegen. Dat is logisch: bij directe pijn door 
bijvoorbeeld een gebroken been is bewegen niet goed. Omdat mensen het 
verschil tussen alarmpijn en niet-alarmpijn niet goed kunnen voelen, 
reageren ze op dezelfde manier. Helaas werkt dat niet goed. Doordat ze 
minder bewegen, worden ze minder fit. De conditie gaat achteruit en de 
spieren worden minder sterk. Daardoor krijgen ze steeds eerder pijn na 
bewegen, waardoor ze nog minder gaan doen. Uit wetenschappelijk 
onderzoek blijkt dat bewegen uiteindelijk bij de meeste aandoeningen beter 
werkt dan veel rust. Zelfs mensen met ernstige ziekten zoals reuma of MS 
kunnen trainen, als ze het wel op een verstandige manier aanpakken.

 

Op niveau A-1 nederlands:

Als je pijn hebt, wil je vaak niet bewegen.
Dat is logisch. Bijvoorbeeld bij een gebroken been is bewegen niet goed.

Maar mensen weten vaak niet of de pijn gevaarlijk is of niet.
Ze reageren daarom vaak hetzelfde.

Helaas is dat niet goed.
Als je minder beweegt, word je minder fit.
Je spieren worden zwakker.
Dan krijg je sneller weer pijn als je beweegt.
En dan ga je nog minder doen.

Onderzoek laat zien:
Bewegen is vaak beter dan veel rust nemen.

Ook mensen met ziektes zoals reuma of MS kunnen bewegen.
Maar dan moet het wel op een goede manier.

Pijn is persoonlijk

Het voelen van pijn is niet alleen het doorgeven van een pijnsignaal. Pijn heeft ook te maken met emoties en gedachten. Dit wordt ‘pijnbeleving’ genoemd.

Wat hebben pijn en emoties met elkaar te maken?

Pijn en emotie hebben invloed op elkaar, omdat ze de hersenen dicht bij 
elkaar verwerkt worden. Dat merkt u als de pijn erger wordt als u boos of 
verdrietig bent. En minder pijn hebt als u blij en gelukkig bent. Afleiding 
zorgt voor minder pijn

Soorten pijn

Bij uw eerste bezoek aan de poli pijngeneeskunde kijkt de arts welke soort pijn u heeft. Soms is dit een combinatie van verschillende soorten pijn. Dit is belangrijk voor de keuze van de behandeling van uw pijn. We kunnen de pijn indelen in acute pijn en chronische pijn:

  • Acute pijn: acute pijn is pijn die plotseling optreedt, bijvoorbeeld direct na het verstuiken van een enkel. De oorzaak hiervan is meestal duidelijk. Acute pijn gaat na verloop van tijd over.
  • Chronische pijn: chronische pijn is vaak ingewikkelder. Deze pijn heeft u vaak langer dan drie maanden. Soms is een duidelijke oorzaak te vinden, zoals gewrichtsontstekingen bij reuma, maar vaak is de oorzaak niet (meer) terug te vinden.

Het letsel is over maar de pijn blijft bestaan. De pijn heeft geen waarschuwingsfunctie meer , de pijn is een eigen leven gaan leiden. Soms kan een normale aanraking als pijn gevoeld worden. Dit komt omdat het pijnsysteem gevoeliger is geworden. Het pijngebied kan ook zonder verdere reden toenemen. We noemen dat sensitisatie.

Chronische pijn kan gevolgen hebben voor de kwaliteit van leven, maar kan ook leiden tot andere klachten zoals angst of depressie. Door deze klachten kan uw pijn erger worden.

Daarnaast is pijn ook nog in te delen op een andere manier:

  • Pijn door weefselschade (nociceptieve pijn): bijvoorbeeld door een schaafwond of verzwikte enkel.
  • Zenuwpijn (neuropatische pijn): bijvoorbeeld door een beschadigde zenuw na een diepe snijwond of zenuwschade door suikerziekte.
  • Orgaanpijn (viscerale pijn): bijvoorbeeld door een blindedarmontsteking.
  • Vaatpijn (vasculaire pijn): bijvoorbeeld door een ziekte van de bloedvaten zoals aderverkalking of een verstopping.
  • Pijn bij kanker (oncologische pijn): bijvoorbeeld door ingroei van een gezwel.

Deze soorten pijn zijn vaak in het dagelijkse leven moeilijk te onderscheiden.

Bovenstaande wat dik gedrukt is zou ik niet benoemen. Te uitgebreid mijns inziens.

Wat hebben pijn en emotie met elkaar te maken?

Pijn en emotie hebben invloed op elkaar, omdat ze de hersenen dicht bij 
elkaar verwerkt worden. Dat merkt u als de pijn erger wordt als u boos of 
verdrietig bent. En minder pijn hebt als u blij en gelukkig bent. Afleiding 
zorgt voor minder pijn

Wat is de invloed van stress?

Iedereen heeft stress in zijn leven. Door lichamelijke stress en psychische problemen komen er allerlei stresshormonen in het bloed. Directe stress is nuttig, we kunnen daardoor snel een gebouw uitkomen als het brandalarm gaat. Een beetje stress is ook nuttig. U let extra op en kunt beter presteren als u bijvoorbeeld iets spannends moet gaan doen zoals een examen. Langdurige stress is niet nuttig. Dit zorgt ervoor dat de gevoeligheid voor pijn toeneemt en het alarmsysteem wordt ontregeld.
Soms kan de oorzaak van langdurige stress niet worden weggenomen. Vaak kunt u dan leren om er anders mee om te gaan.

Stress maakt dat u erg let op wat er met uzelf aan de hand is. U 
voelt veel in uw lichaam en u weet soms niet meer wat normaal is en wat niet.

 

Bovenstaande toevoegen?

 

A1 niveau:

 

Iedereen heeft soms stress. Stress komt door problemen in uw lichaam of in uw hoofd. Dan komen er stresshormonen in uw bloed.

Korte stress is goed. Het helpt u snel weg te rennen als er brand is. Een beetje stress is ook goed. U let beter op en werkt harder als u iets spannends doet, zoals een examen.

Maar lange stress is niet goed. U voelt dan meer pijn. Uw lichaam raakt in de war.

Soms kunt u de oorzaak van stress niet wegdoen. Maar u kunt leren om anders met stress om te gaan.

Stress zorgt dat u veel denkt aan uw lichaam. U voelt veel en weet soms niet wat normaal is en wat niet.

Hoe zit het met bewegen?

Iemand met pijn wil niet graag bewegen. Dat is logisch: bij acute pijn door bijvoorbeeld een gebroken been is bewegen niet goed. Bij chronische pijn (pijn heeft dan geen alarmfunctie meer) is bewegen juist belangrijk. Wanneer mensen minder bewegen worden ze minder fit en neemt de beweeglijkheid af. De conditie gaat achteruit en de spieren worden minder sterk. Hierdoor krijg je eerder pijn na bewegen en ga je steeds minder dingen doen. Bewegen op een verstandige manier is raadzaam. Dit kan eventueel onder begeleiding van een bewegingscoach of fysiotherapeut.

Bij langdurige pijn zijn mensen geneigd de pijn te laten bepalen wat ze doen op een dag. Op een dag met weinig pijn doen ze veel op een dag. Op een dag met veel pijn doen ze weinig op een dag. Dit zorgt ervoor dat je lichaam niet went aan de normale belasting. Het is belangrijk voor mensen met chronische pijn om geen extreme pieken en extreme dalen te hebben wat betreft bewegen.

Hoe zit het met pijnmedicatie?

Bij chronische pijn werken de meest voorkomende pijnstillers niet meer goed. Denk daarbij aan paracetamol, ibuprofen en opiaten. Hierdoor worden vaak hoge doseringen pijnmedicatie gebruikt waar uiteindelijk vaak bijwerkingen door ontstaan. Ook worden pijnstillers vaak pas gebruikt als het echt niet meer gaat. Bij chronische pijn is het verstandig om pijnstillers op vaste tijden in te nemen.

Medicijnen voor zenuwpijn werken vaak ook gunstig voor mensen met chronische pijn. Deze medicijnen werken op het zenuwstelsel waardoor ze de gevoeligheid voor de pijn verminderen. Het zijn medicijnen die tot de groep medicatie behoren tegen depressie en/of epilepsie.

Wat kunt u doen?

Probeer de pijn onderdeel te laten worden van uw leven door acceptatie. Het volgende kan daarbij helpen:

  • Zoek afleiding door dingen te ondernemen waar u blij van wordt.
  • Beweging is goed. Zoek een manier van bewegen die bij u past en voor u vol te houden is.
  • Blijf werken, wanneer mogelijk met aanpassingen, in overleg met uw leidinggevende.
  • Probeer zo gezond mogelijk te leven: gezonde voeding, geen of minder alcohol en stoppen met roken.
  • Bij overgewicht is afvallen gewenst, vraag zo nodig hulp van een diëtiste.
  • Probeer een vast dagritme aan te houden. Sta op een vaste tijd op en ga op tijd naar bed. Voor bedtijd geen alcohol, zware maaltijd of langdurig achter een beeldscherm.
  • Vragen

    Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar:

    Contact

    Opmerkingen

    Ziet u een typfout, een taalkundige fout, of heeft u moeite met de leesbaarheid?

    Ziet u teksten of afbeeldingen met auteursrechten die wij niet hebben vermeld?

    Stuur een e-mail naar communicatie@viecuri.nl en we zoeken een passende oplossing.

    Disclaimer

    Deze informatie is algemeen en geen behandeladvies. De informatie is ook geen vervanging van de afspraken die tussen patiënt en zorgverlener zijn gemaakt. VieCuri kan niet aansprakelijk worden gesteld voor schade als gevolg van mogelijke onjuistheden. Bekijk hier de uitgebreide disclaimer.

    scroll terug naar boven