Antibiotica zelf toedienen met een kleine infuuspomp

U heeft een behandeling met antibiotica nodig via een infuus (toediening van vloeistof via een bloedvat, ook wel intraveneus genoemd).
Uw arts heeft aangegeven dat u niet in het ziekenhuis hoeft te blijven. De antibiotica kan veilig thuis worden toegediend, via de PICC-lijn. U of uw mantelzorger leert van ons hoe u de antibiotica via het infuus toedient.

Een elastomeerpomp is een speciaal soort infuuspomp die medicijnen geleidelijk en continue afgeeft, zonder dat er elektriciteit of batterijen nodig zijn. Eigenlijk is deze pomp een elastische ballon gevuld met medicatie. 

Aan het einde van deze infuuslijn zit een kleine filter dat ervoor zorgt dat het medicijn schoon en veilig het lichaam binnenkomt. Na dit filter zit ook nog een belangrijk onderdeel, de zogenaamde flow-restrictor. Deze zorgt ervoor dat het medicijn met een constante, gecontroleerde snelheid wordt toegediend.

Zie de afbeelding voor een voorbeeld van een pomp. De afbeelding kan afwijken van de pomp die u ontvangt.

Wat heeft u nodig?

• Een kleine infuuspomp (elastomeerpomp) op kamertemperatuur
• U haalt deze 2 uur van te voren uit de koelkast

• Steriele gaasjes van 10x10 centimeter

• Optreknaald

• Spuit 10 ml
• NaCl 0,9 % ampul 10 ml

• Alcohol 70% om het aansluitpunt en materialen mee te desinfecteren

• Tape

• Naadloos afsluitdopje

• Verlenglijn: als de mantelzorger infuuspomp aansluit is deze niet van toepassing, als u zelf de infuuspomp aansluit is deze wel van toepassing

Belangrijke informatie: 

De apotheek levert alle materialen en zorgt dat de elastomeerpomp klaar is voor gebruik. Bewaar de elastomeerpompen direct na ontvangst in de koelkast.
Zorg dat u de elastomeerpomp op tijd uit de koelkast haalt voor gebruik, zodat deze op kamertemperatuur komt.

Bij een pomp kleiner dan 100 ml: haal 2 uur van tevoren uit de koelkast.
Bij een pomp groter van 100 ml: haal 4 uur van tevoren uit de koelkast.

Sluit u de elastomeerpomp te koud aan? Dan duurt het langer voordat de pomp leeg is.

• Was uw handen met water en zeep. Droog deze met een schone handdoek.
• Desinfecteer het werkveld (dienblad of placemat) met een stuk keukenpapier met alcohol 70% en laat dit 30 seconden drogen.
• Zet daarop de benodigdheden binnen handbereik.
• Controleer de elastomeerpomp op:

• • Naam, geboortedatum

  • Vervaldatum/houdbaarheid medicijn

  • Controleer op lekkage van het systeem

• Vergelijk de elastomeerpomp met de toedienlijst:

  • Naam medicijn

  • Dosering medicijn

  • Toedientijdstip

• Overgiet de gaasjes met alcohol 70%

• Bevestig de optreknaald op de spuit

• Trek 10 ml NaCl 0,9% op 

• Zorg dat de top van de spuit naar boven wijst, druk de spuit zachtjes in tot er geen lucht meer zichtbaar is

• Plaats het omhulsel terug op de naald
• Draai de naald van de spuit af en deponeer de naald in naaldencontainer of glazen potje
• Leg de spuit op het schone werkveld of terug in de verpakking van de spuit

• Maak het aansluitpunt van de verlengslang schoon met een gaasje met 70% alcohol gedurende 15 seconden.

• Laat dit 30 seconden drogen. Houd de verlengslang vast met de top omhoog.

• Spoel de PICC-lijn door:

• Draai de spuit op het gedesinfecteerde aansluitpunt. Raak het punt niet aan.

• Spoel de PICC lijn pulserend door.

• Daarna verwijdert u de spuit.

• Haal het dopje van de elastomeerpomp. Zit het klemmetje dicht? Maak dit dan open.

• Sluit het slangetje van de pomp aan op het aansluitpunt van de verlengslang. Raak de aansluitpunten niet aan!

• Bevestig de flow-restrictor (stuk infuuslijn tussen aansluitpunt en filter) met een pleister op uw huid. Het ronde filter mag niet afgeplakt worden, maar mag wel onder het verband. In het instructiefilmpje ziet u precies hoe dit moet.

• Let op: het filter mag niet nat worden.

• Ruim alle materialen op, was uw handen.

Bekijk ook deze instructiefilmpjes

• Uitleg over het aansluiten van de pomp

• Uitleg over het verwisselen van de pomp

• Na elke toediening noteert u de medicatie op de aftekenlijst.

• Controleer een paar keer per dag of de elastomeerpomp leegloopt.

Controleer of de elastomeerpomp volledig is ingelopen door te kijken of deze helemaal plat is.

Benodigdheden

• Steriele gaasje van 10x10 centimeter.

• Een spuit met NaCl 0,9% 10 ml (eventueel nu nog klaarmaken).

• Alcohol 70% om het aansluitpunt mee te desinfecteren.

Afkoppelen van de pomp

• Was uw handen met water en zeep. Droog deze met een schone handdoek.

• Maak een schoon werkveld en zet daarop de benodigdheden binnen handbereik (dienblad of placemat).

• Overgiet het gaasje met alcohol 70%.

• Haal de pleisters, waarmee de infuuslijn vast op uw huid zit, los.

• Maak het aansluitpunt van de PICC-lijn schoon met een gaasje met 70% alcohol gedurende 15 seconden.

• Laat dit 30 seconden drogen. Houd de verlengslang vast met de top omhoog.

• Spoel de PICC-lijn pulserend met spuit NaCl 0,9% door.

• Verwijder de spuit.

• Plaats een verbandje of kousje om de PICC-lijn ter bescherming. Leg de lijn in een ruime bocht omhoog of ruimte positie zodat er geen knik in de lijn zit.

• Ruim de materialen op en was uw handen.

• De elastomeerpomp mag in het restafval. Verwijder de patiëntsticker. Dit in verband met uw privacy.

Bekijk de instructievideo over het afsluiten van een elastomeerpomp.

• Na het desinfecteren van de aansluitpunten, vooral niet aanraken,blazen of wapperen!

• Sluit 30 seconde na desinfecteren benodigde materiaal aan. Dit verlaagt het risico op infectie.

• Wanneer doorspoelen niet soepel gaat, overleg met uw wijkverpleegkundige.

• De pomp wordt in de koelkast bewaard, zoals aangegeven in de instructies. Ze mogen niet in de vriezer.

• Leg of draag de pomp niet in de volle zon of op de verwarming.

• U krijgt altijd schriftelijk advies mee over hoe en waar u de pomp het beste kunt bewaren.

• Bij uw eerste levering ontvangt u een heuptasje voor de elastomeerpomp. 

• Draag de elastomeerpomp rond uw middel, te hoog of te laag kan de inloopduur versnellen of juist vertragen.

• Zorg ervoor dat de lijn niet in de knoop raakt of geblokkeerd wordt, om een goede doorstroming van de medicatie te behouden.

• Inspecteer de huid rondom de insteekplaats dagelijks. Doet deze plek zeer, voelt het warm, ziet het rood of valt u iets anders op? Neem dan contact op met uw wijkverpleegkundige. 

Gebruik de pomp niet als:

• De ballon is gebarsten of gespleten.
• Het lijkt alsof er medicatie lekt.
• Er een scheurtje of breuk in de toedieningslijn zit.
• De beschermdop van de vulpoot (bovenop de behuizing van de pomp) of de toedieningslijn ontbreekt. 
• Wanneer de kleur van de medicatie afwijkend is

Hier vindt u de antwoorden op veelgestelde vragen.

Waarom loopt de pomp te langzaam leeg?

• De afgiftesnelheid van de pomp kan afwijken tot maximaal 15%. Dit betekent dat als uw pomp binnen 24 uur leeg moet zijn, dit ongeveer 2 uur eerder of later kan gebeuren.

• Als de pomp te langzaam leegloopt dan heeft het waarschijnlijk te maken met de temperatuur. Voor elke graad lager neemt de afgiftesnelheid met 2,5% af. Dit kan worden veroorzaakt doordat de pomp niet op tijd uit de koelkast is gehaald of doordat de flow-restrictor niet goed op de huid is geplakt.

• Wanneer de pomp lager ligt dan de aansluiting.
• Een geknelde lijn of problemen met de PICC lijn

Waarom moet de flow-restrictor goed op de huid worden geplakt?                                 

• De pomp is ontworpen voor gebruik bij kamertemperatuur van ongeveer 23°C Voor een stabiele afgiftesnelheid dient de flow-restrictor contact te maken met de huid (31°C). Voor elke 1°C boven of onder deze temperatuur zal de afgiftesnelheid toenemen of afnemen met 2,5%.

• Het ronde filter mag niet op de huid geplakt worden.

 Waarom loopt de pomp te snel leeg?

• De afgiftesnelheid van de pomp kan afwijken tot maximaal 15%. Als de pomp te snel leegloopt dan heeft het waarschijnlijk te maken met de temperatuur. Voor elke graad hoger neemt de afgiftesnelheid met 2,5% toe. Dit kan worden veroorzaakt doordat de flow-restrictor niet goed op de huid is geplakt of doordat de patiënt koorts heeft of naast de kachel zit.

Hoe weet ik dat de pomp werkt?

• De beschermende buitenkant gaat losser om het ballonnetje zitten. Dit kan langzaam verlopen waardoor dit soms lastig is te zien, zoals bij een pomp die pas na 24 uur leeg hoort te zijn.

Kan ik de pomp gebruiken als ik ga reizen of het vliegtuig neem?

Ja, in principe kan dat. Let er dan wel op dat de temperatuur invloed kan hebben op de afgiftesnelheid.

Kan ik de pomp gebruiken als ik ga slapen of liggen?

Ja, dat kan. 's Nachts moet de pomp naast het kussen op bed of het nachtkastje worden gelegd. Op deze manier loopt de medicatie niet te snel of te langzaam in. Leg de pomp niet onder het kussen of de deken omdat dit te warm kan zijn.

Kan ik de pomp gebruiken als ik allergisch ben voor latex?

Ja, de pomp bevat geen latex.

Kan ik de pomp gebruiken als ik ga douchen?

Ja, dat kan. Maar de pomp, PICC lijn en filter mogen niet nat worden.

Dit kunt u voorkomen door de pomp aan de muur of douchedeur te hangen met een ophanghaakje met zuignap of door er een plastic zak omheen te doen. 

De PICC lijn en filter kunt u afdekken met een speciale douche -hoes of een plastic zak bevestigen met tape zodat er geen water ik kan lopen.

Kan ik in de zon met de pomp?

Nee, hoewel het bijgeleverde tasje de pomp beschermt tegen licht, wordt de temperatuur in de zon te hoog. De pomp moet na aansluiten bij kamertemperatuur bewaard worden.

Algemeen gebruik:

Leg de pomp niet op de grond i.v.m. de PICC lijn die hier niet tegen kan.
Baden en saunabezoek worden afgeraden.

• Neem bij vragen over deze instructie contact op met het academie voor patiënt en mantelzorg.

• Bij medische vragen kunt u binnen kantooruren contact opnemen met de afdeling waar u bent behandeld. Deze vindt u in de lijst met telefoonnummers. 

• Voor het bestellen van hulpmiddelen en materialen neemt u contact op met de polytheek. Dit telefonisch  of via mail: apotheekVCVVenlo@viecuri.nl.

• Zijn er problemen met uw PICC-lijn of de pomp? Neem dan contact op met uw eigen thuiszorgorganisatie.