Onderzoek Robert van der Velde: Een botbreuk is niet alleen ‘een kwestie van pech’

Bij osteoporose verandert de structuur van je botten, waardoor je botten minder sterk en minder stevig zijn. Hierdoor heb je sneller last van botbreuken. Robert van der Velde is internist-endocrinoloog in VieCuri en schreef een proefschrift over het behandelen van osteoporose en het beperken van (de grootte van) botbreuken Een van zijn belangrijkste bevindingen is dat het stellen van de juiste diagnose en het hebben van een gezonde leefstijl bijdraagt aan het voorkomen van nieuwe botbreuken en osteoporose.

Dr. Robert van der Velde en promotor prof.dr.Joop van den Bergh

De middelen zijn er, nu nog de juiste voorlichting

Opvallend is dat het aantal botbreuken in een periode van 22 jaar, van 1990 tot 2012, gelijk is gebleven terwijl er juist goede osteoporosemiddelen beschikbaar kwamen. Robert van der Velde: “Je verwacht dat het aantal fracturen gedaald zou zijn. Dit is echter niet zo, en logisch te verklaren met de toenemende vergrijzing. Leeftijd is namelijk een krachtige voorspeller voor botbreuken.” Ook ziet Van der Velde in de praktijk dat de middelen om osteoporose tegen te gaan, vaak niet worden ingezet of dat de patiënt de medicijnen niet inneemt. Dit heeft meerdere oorzaken. Zo was er bijvoorbeeld veel aandacht voor een Amerikaans onderzoek naar bijwerkingen van osteoporosemedicijnen. Hierdoor zakte het aantal voorschriften voor het middel in, ook al bleken die bijwerkingen zelden voor te komen. Een andere oorzaak is dat veel dokters en huisartsen niet zo veel weten over osteoporosebehandelingen. “De middelen zijn er dus, de uitdaging ligt in het stellen van de juiste diagnose en de juiste voorlichting om vervolgens de juiste behandeling in te kunnen stellen”, aldus Van der Velde.

Een botbreuk is niet alleen ‘een kwestie van pech’

“Botbreuken gaan gepaard met een verhoogd sterftecijfer en een verlaagde kwaliteit van leven door bijvoorbeeld lange tijd hevige rugpijn, kortademigheid, verhoogde kans op vallen en de angst om te vallen. Door dit alles neemt de vitaliteit snel af en voelen mensen zich ECHT oud. Heel veel mensen denken dat een fractuur pech is, terwijl je mensen juist vitaal ouder kunt laten worden door de juiste maatregelen en middelen in te zetten.”

Opbouwen tot je 25e

“Het is belangrijk dat mensen in de eerste plaats geen osteoporose krijgen, want als je het hebt, krijg je het nooit meer helemaal weg. Naast genetische factoren, spelen leefstijlfactoren zoals voeding een rol in de preventie. Dit begint al in de baarmoeder.Als daar de aanleg van het skelet niet goed is hebben mensen al een grotere kans om later een botfractuur te krijgen. Als een zwangere vrouw een goede leefstijl aanhoudt, in de zin van voldoende zuivelproducten, vitamine D, gezond eten, niet roken en regelmatig bewegen, dan is dat positief voor de baby. Vervolgens is gezonde voeding en voldoende beweging in de jeugd van groot belang voor het opbouwen van de botten. Zo rond je 25ste levensjaar heb je een bepaalde piekbotmassa opgebouwd en daar moet je het in wezen de rest van je leven mee doen. Daarna gaat die massa weer geleidelijk aan naar beneden. De kunst is dus om een hoge piek op te bouwen en de afname daarvan te vertragen door op latere leeftijd gezond te leven en veel te bewegen.”

Kennis delen

“Het is belangrijk dat we verschillende domeinen bij elkaar brengen. Huisarts, GGD, scholen en wij als topklinisch ziekenhuis. Wij gaan natuurlijk niet zelf aan primaire preventie doen, maar kunnen wel bijdragen met onze kennis en onderzoeksvaardigheden. Het alleen maar wachten totdat patiënten zich met een ziekte bij ons melden, kan niet meer.”

Lees het hele interview met Robert van der Velde in het Wetenschapsmagazine van VieCuri op pagina's 10 t/m 12.