Vijf vragen over de oproep voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker

Bij Susan, vriendin van presentator en zanger Lex Uiting, werd baarmoederhalskanker ontdekt door een uitstrijkje. Ze kwam erachter dat bijna de helft van de vrouwen dat niet laten maken als ze op hun dertigste een oproep krijgen. Ze wil het onderwerp nu graag bespreekbaar maken. Susan en Lex vertellen hun ervaring in de Tumor Tapes, die te beluisteren zijn via de 3FM-app en op alle podcastkanalen.

Anika Dam, VieCuri Gynaecoloog, is geïnterviewd over het bevolkingsonderzoek door De Limburger. In dit interview geeft ze antwoord op vijf vragen over de oproep voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker.

Lees hieronder het artikel.

Vijf vragen over de oproep voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker

Vanaf hun dertigste tot hun zestigste krijgen vrouwen iedere vijf jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. 56 procent van de vrouwen geeft gehoor aan die oproep, 44 procent niet. Waarom is het belangrijk om dat uitstrijkje wel te doen? Anika Dam, gynaecoloog bij VieCuri Medisch Centrum Venlo-Venray geeft antwoord.

1. Waarom treft baarmoederhalskanker vooral vrouwen tussen de 30 en 55 jaar?

„Baarmoederhalskanker is niet genetisch, maar wordt veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). HPV is een heel besmettelijk virus dat wordt overgedragen als je seks hebt. De meeste mensen krijgen ooit een HPV-infectie. Dat is niks ergs, vaak merk je het niet eens. Daarbij ruimt het lichaam het virus meestal binnen twee jaar op. Alleen in uitzonderlijke gevallen kunnen kwaadaardige types van dit virus tien tot vijftien jaar na de infectie (baarmoederhals)kanker veroorzaken. Per jaar krijgen 720 vrouwen baarmoederhalskanker. 200 van hen overleven dit niet.

2. De oproep valt in de bus. Wat wordt er getest tijdens het bevolkingsonderzoek?

„Je kunt kiezen: of een zelftest, of je gaat naar de huisarts. Bij de zelfafname test je alleen het HPV. Is die test positief, dan moet je alsnog naar de huisarts voor een uitstrijkje. Besluit je direct een afspraak te maken bij de huisarts, dan neemt deze met een kwastje cellen van de baarmoedermond. Deze cellen worden getest op het HPV-virus en op afwijkende cellen. Is de HPV-test negatief, dan wordt er niet verder gekeken. Is de test positief, dan worden de cellen bekeken. Zijn er geen afwijkingen te zien, dan word je een half jaar later opgeroepen nog een keer een uitstrijkje te doen. Is deze afwijkend, dan word je doorverwezen naar de gynaecoloog voor een onderzoek van de baarmoedermond (colposcopie).”

3. Hoe vaak is die HPV-test positief? En hoe vaak wordt er doorverwezen naar de gynaecoloog?

„Van de vrouwen die in 2019 deelnamen aan het bevolkingsonderzoek bleken 9,9 van de 100 vrouwen het HPV-virus te hebben. 3 van deze 9,9 vrouwen werden doorverwezen naar een gynaecoloog voor verder onderzoek. Drie van de 1000 vrouwen die een uitstrijkje liet maken, bleek baarmoederhalskanker te hebben.”

4. Bij welke klachten moet je contact opnemen met je huisarts?

„Het is belangrijk om de huisarts te bellen als je donkere afscheiding hebt en/of onregelmatig bloedverlies. Bijvoorbeeld tussen de menstruaties door en/of bij (seksueel) contact. Ook als je die klachten ervaart nog voor je dertigste en na je zestigste is het belangrijk een afspraak te maken.”

5. Meedoen aan het bevolkingsonderzoek kan baarmoederhalskanker in een vroeg stadium opsporen. Wat wordt er nog meer gedaan om het aantal gevallen van baarmoederhalskanker te reduceren?

„HPV is heel besmettelijk en is niet te voorkomen. Wel neemt de kans op baarmoederhalskanker af als je je laat vaccineren. Sinds 2009 krijgen meiden van dertien een uitnodiging voor een HPV-vaccin. Die leeftijd wordt aangehouden omdat het vaccin beter werkt als je nog niet seksueel actief bent. Na inenting maakt je lichaam antistoffen tegen HPV type 16 en 18. De kans op baarmoederhalskanker neemt na twee inentingen af met 75 procent. Vanaf volgend jaar worden ook jongens uitgenodigd voor het HPV-vaccin. Jongens die met HPV geïnfecteerd zijn, kunnen namelijk ook penis-, anus-, mond- en keelkanker krijgen. We zien nu dat ongeveer de helft van de meiden gebruikmaakt van het vaccin. Dat kan, het Rijksvaccinatieprogramma is niet verplicht. Toch roepen we meiden (en volgend jaar ook jongens) op om die twee prikken te halen. Baarmoederhalskanker is één van de weinige vormen van kanker die je vroeg kunt opsporen en kunt voorkomen. Hoe later je het ontdekt, hoe groter de gevolgen.”

© Dagblad de Limburger (2021, 16 september)