Lymfoedeem
Wat is lymfoedeem?
Lymfoedeem is een abnormale ophoping van lymfvocht en eiwitten in een lichaamsdeel. Dit wordt veroorzaakt door een verstoord evenwicht tussen aan- en afvoer van vocht via de lymfvaten.
Als lymfoedeem ontstaat gaat dit niet vanzelf weg. Het is een chronische aandoening.
Wat zijn de verschijnselen?
De klachten vaz lymfoedeem zijn onder andere: zwelling, een vermoeid of zwaar gevoel, pijn, tintelingen, beperkingen in de beweging, huidafwijkingen en een verhoogde kans op infecties (wondroos). De huidafwijkingen bij lymfoedeem beginnen vaak als een bleke verdikking op de huid. Later kunnen wratachtige verhoorningen of zweertjes met lekkend lymfevocht ontstaan.
De zwelling van de voorvoet, waardoor de huid voor de tenen niet meer in een plooi opgetild kan worden, duidt vrijwel altijd op lymfoedeem van het been.
Hoe ontstaat lymfoedeem?
Lymfoedeem kan ontstaan na een
- operatie: denk aan een operatie voor borstkanker waarbij de lymfklieren uit de oksel verwijderd moest worden. Dit kan ook nog jaren later de kop opsteken.
- infectie (wondroos)
- verstoord evenwicht tussen produktie en afvoer van lymfevocht
- na trombose, of langdurig bestaande spataders
Er zijn twee soorten lymfoedeem:
Primair lymfoedeem
Bij primair lymfoedeem is het lymfstelsel niet goed aangelegd, waardoor lymfvocht niet goed afgevoerd wordt. Het oedeem kan bij of kort na de geboorte al aanwezig zijn, maar het kan ook pas na jaren (vaak rond de puberteit) verschijnen.
Primair lymfoedeem kan erfelijk zijn.
Secundair lymfoedeem
Ontstaat door een beschadiging van de lymfevaten of lymfklieren.
Secundair lymfoedeem komt vaker voor dan primair lymfoedeem.
Behandelingen
In de eerste fase ligt het accent op het verminderen van het oedeem en het aanleren van oefeningen en huidverzorging
(= skin care).
Manuele lymfdrainage
Door middel van speciale massagetechnieken worden de lymfebanen gestimuleerd om het vocht beter af te voeren.
Intermitterend pneumatische compressie
Hierbij wordt een manchet om aangedane arm of been geplaatst. De manchet bestaat uit luchtkamers die door een pomp gevuld worden. Zo ontstaat er een masserende beweging die de lymfafvloed stimuleert.
Ambulante compressietherapie
Bij deze zwachteltherapie wordt gebruik gemaakt van diverse soorten verband die volgens speciale technieken worden aangelegd. Dit bevordert –samen met de bewegingen van uw gewrichten en spieren- de afvoer van lymfevocht en voorkomt zwellingen.
Nabehandeling
De behandeling van uw lymfoedeem wordt afgesloten met het aanmeten van een therapeutische elastische kous. Deze kous dient u levenslang te dragen en zorgt ervoor dat het oedeem onderdrukt wordt.
Meer informatie?
Bekijk dan de folder 'Behandeling van lymfoedeem'.