Voorbij

Professionals en patiënten van VieCuri belichten actuele onderwerpen door middel van een blog. Dit blog is geschreven door drs. Marion Titselaar, programmamanager Oncologie.

“ ’t Is weer voorbij die mooie zomer”. Langzaam maar zeker roert onze organisatie zich weer. VieCuri komt beetje bij beetje uit zijn zomerslaap. De maanden juli en augustus waren bij uitstek de periode, dat vakantie werd gevierd. Voor de een is dat luieren en dagdromen, voor de ander is dat adrenaline-piekend actief zijn.

Misschien hebben bijna alle vakantiegangers wel gemeen, dat ze door de bank genomen supergehaast en vol stress aan een paar vrije weken beginnen. Achter hen ligt een jaar van redderen en rennen, voor hen strekt zich iets uit wat in elk geval maagdelijk en beloftevol is. Eenmaal terug van weggeweest wil je het relaxte gevoel of die vrijheidsbeleving vasthouden. Maar weinigen lukt dat ook voor langere tijd. Op de eerste werkdag worden bij de koffiemachine en lunch nog verhalen opgedist en ervaringen uitgewisseld. Al pijlsnel zit je weer in de modus van alledag. En dat betekent vaak vliegen en haasten. Kortom, actie!

Actie

“Opzij, opzij, opzij, (…), we hebben ongelofelijke haast”. Ik geef een paar voorbeelden uit de praktijk. Dit voorbeeld is bijna voor iedereen dagelijkse kost. Je staat in een file - of dat nu op de weg is of voor de kassa.  Je wacht, maar niets doen is eigenlijk geen optie. Dus onderneem je actie. Je verandert van rij en plots stokt de doorstroom voor je. Ten langen leste bent je niets opgeschoten met je manoeuvres. Herkenbaar?

Het volgende voorbeeld komt uit de koker van de voetballerij. Keepers die in een hoek duiken om een penalty te stoppen. Als hij/zij blijft staan dan is de kans statistisch gezien 33%, dat de ballen worden tegengehouden. Psychisch is dat voor keepers te zwaar. Daarom is actie geboden.

Twee andere voorbeelden uit de zorg. Een huisarts krijgt patiënten met een onduidelijk ziektebeeld op zijn spreekuur. Maar, 90% van de ziektebeelden verdwijnen vanzelf door rust. De actieve variant voor ‘herstel’ is voorschrijven. Het wetsvoorstel BIG II: een oplossing die geen oplossing is voor een complex probleem.Maar we hebben in ieder geval iets gedaan: een extra managementlaag die regieverpleegkundigen heet.

Gedrag

Ons gedrag is gelukkig te verklaren. Snelle en drastische acties geven ons een gevoel van controle. Het gevoel van ‘hé, hé, we zijn effectief bezig’. Maar niets is minder waar. Deze acties zijn juist weinig doordacht en effectief. En dat geldt voor onduidelijke situaties waarin we de behoefte voelen om iets te doen, maar dat heeft ook betrekking op problemen die complex zijn.

Adviezen

Voor degenen die weer aan de arbeidzame tredmolen zijn begonnen heb ik een tweetal adviezen. De eerste is niet van mij, die ving ik op van iemand anders. Ga ‘detoxen’. Doe een kuur. Je wordt er vrolijk(er) van en een paar onsjes lichter. Je huidskleur straalt iedereen tegemoet. En er waren nog meer pluspunten, maar die ben ik spijtig genoeg vergeten.

De tweede is een Venlose klassieker, de wapenspreuk van de gemeente Venlo (en door mij gejat): festina lente. Het is iets als ‘haast je langzaam’. Wat al direct iets paradoxaals inhoudt. Die twee grootheden ‘haast’ en ‘langzaam’ zijn namelijk niet met elkaar te verenigen. En toch zit er een kern van waarheid in. Want, door na te denken of bedachtzaam te zijn (cauta fac omnia mente), win je tijd, omdat de oplossing veel beter is. Even ‘niets doen’ leidt tot diepere inzichten.

Hier is de uitsmijter: “Bewust ‘niets doen’ is ook een actie.

Drs. Marion A.G.S. Titselaar, MSc

Programmamanager oncologie