Gaan drones in de toekomst levens redden?

Professionals en patiënten van VieCuri belichten actuele onderwerpen door middel van een blog. Dit is een blog van Dennis Barten, SEH-arts.

Bij een hartstilstand telt iedere minuut. Hoe sneller professionele hulp ter plaatse is, des te groter de kans op overleving. Logisch dus dat ambulances met gillende spoed op een reanimatiemelding worden afgestuurd. Maar hoe hard de sirenes ook gaan en hoe hard een ambulance ook rijdt, het verkeer blijft een belangrijk obstakel. Zweeds onderzoek toont aan dat drones sneller ter plaatse kunnen zijn dan reguliere ambulances. Gaat deze ontwikkeling in de toekomst levens redden?

In Nederland vinden jaarlijks 7.000 tot 8.000 reanimaties buiten het ziekenhuis plaats. De gemiddelde overlevingskans is 23%(1); relatief hoog in vergelijking met het internationale overlevingspercentage van 8-10% (2). Tegelijkertijd betekent dit echter dat drie op de vier mensen een hartstilstand buiten het ziekenhuis niet overleven.

Een snellere responstijd leidt vanzelfsprekend tot een betere overleving. De meeste winst valt te behalen bij het type reanimaties waarbij een elektrische schok de bloedomloop kan herstellen; artsen en verpleegkundigen hebben het dan over een ‘schokbaar hartritme’.  Hoe sneller zo’n schok wordt toegediend, des te groter de kans dat je het kunt navertellen.

AED-drone

Een Zweedse onderzoeksgroep zocht uit of een speciaal voor dit doel ontwikkelde AED-drone sneller ter plaatse kan zijn bij iemand met een hartstilstand dan een reguliere ambulance. Deze drone heeft een maximum snelheid van 75 km/u en weegt zo’n 5,7 kg. Behalve een AED, beschikt hij ook over een HD camera zodat de meldkamercentralist op afstand mee kan kijken.

De onderzoekers gebruikten 18 adressen waar in het verleden reanimaties hadden plaatsgevonden. Zij vergeleken de aankomsttijden van de drone met de geregistreerde aanrijtijden van de ambulances die daadwerkelijk op de reanimaties waren afgekomen. De gemiddelde afstand van de locaties was 3,2 km. Met een gemiddelde aanvliegtijd van 5,22 minuten was de drone beduidend sneller dan de ambulance, die er gemiddeld 22 minuten over deed. Een verschil van 16 minuten!

Zestien minuten maken een wereld van verschil: een veelbelovend resultaat dus. Op de studie is echter wel het een en ander aan te merken. Om te beginnen zijn de aanrijtijden van de ambulances uit dossiers gehaald, terwijl de drones specifiek voor dit onderzoek hebben gevlogen. Die vergelijking is misschien niet helemaal eerlijk. Daarnaast hebben de drones alleen met goed weer gevlogen; bij regen en ontij zal het vliegen zeker bemoeilijkt zijn. Verder kan een AED-drone alleen maar effectief zijn als er iemand ter plaatse is die de AED kan bedienen. De meldkamercentralist – die via een HD-camera meekijkt – kan eventuele omstanders weliswaar instrueren, maar dit garandeert nog geen effectief gebruik. Ten slotte is dit onderzoek niet bij échte reanimaties uitgevoerd, en kunnen de resultaten in het dichtbevolkte Nederland wel eens veel minder hoopgevend zijn: het grootste deel van Nederland wordt bij spoed binnen 15 minuten bereikt (3).

Het is daarom de vraag of AED-drones in Nederland écht een vlucht zullen nemen. Er is in ieder geval verder onderzoek nodig naar de veiligheid en effectiviteit. Maar waar iedere minuut telt, zijn dit toch hoopgevende resultaten.

Bronnen

1. Hartstichting (2017): Hart- en vaatziekten in Nederland 2017, https://www.hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/feiten-en-cijfers-hart-en-vaatziekten. 
2. Claessen A. et al. (2017): Time to Delivery of an Automated External Defibrillator Using a Drone for Simulated Out-of-Hospital Cardiac Arrests vs Emergency Medical Services. Journal of the American Medical Association.
3. Verlaat M. et al. (2017): Aanrijtijden ambulances in Nederland in beeld, https://www.rug.nl/society-business/centre-for-information-technology/research/services/gis/blog/blog-30-10-2017-aanrijtijden-ambulances-in-nederland.

Op de hoogte blijven van nieuwe blogs?

Meld u aan voor een e-mail alert!

Aanmelden