Therapie met bacterie bestrijdt alleen kanker en laat gezond weefsel met rust

Professionals en patiënten van VieCuri belichten actuele oncologische onderwerpen door middel van een blog. Dit blog is geschreven door Yes van de Wouw, internist-oncoloog bij VieCuri en Maaike Berbee, radiotherapeut bij Maastro Clinic.

Wetenschappers van het Maastricht UMC+ en MAASTRO clinic (bestralingscentrum in Maastricht en Venlo) hebben ruim twee miljoen euro subsidie ontvangen van KWF Kankerbestrijding om een nieuwe therapie tegen kanker in de praktijk te gaan onderzoeken. In dit blog lichten we deze nieuwe verwachtingsvolle therapie toe.

Natuurlijke bacterie

Veel tumorweefsel bevat gebieden waarin zich afgestorven cellen bevinden. Op die plekken is geen of nauwelijks zuurstof aanwezig. Standaard therapieën zoals radiotherapie, chemotherapie en immunotherapie kunnen hierdoor niet goed werken. Een bacterie die juist in dit soort zuurstofarme gebieden groeit is de bacterie Clostridum Sporogenes. Een natuurlijke bacterie, die normaal in de aarde is te vinden.

Werking bacterie

Een bacterie als Clostridium Sporogenes vormt in afwezigheid van voldoende voedsel zogeheten sporen. Deze sporen ontkiemen weer als bacterie wanneer de omstandigheden gunstiger zijn.

De zuurstofarme gebieden in een tumor zijn een perfecte plaats voor de sporen om uit te komen, terwijl overig weefsel (dat zuurstofrijk is) juist wordt overgeslagen. De onderzoekers kunnen de bacteriën zodanig genetisch veranderen dat ze een enzym met zich meedragen dat pas actief wordt op het moment dat de sporen ontkiemen. Dit enzym (Nitroreductase) is in staat om een niet-schadelijke stof om te zetten tot een giftig medicament. Die niet-schadelijke stof kan van buitenaf worden toegediend en wordt dus pas schadelijk in het tumorweefsel waar de bacterie zich bevindt en dit enzym aanwezig is.

Positieve verwachting

De verwachting is dat deze therapie in de toekomst toepasbaar is in verschillende kankers. Daarnaast verwacht men de therapie te kunnen combineren met andere therapieën zoal bestraling en chemotherapie. De ‘gewapende’ bacteriën vallen namelijk niet die cellen aan die de meeste weerstand bieden tegen deze soorten behandelingen. De bacterie zelf wordt daarnaast zo veranderd dat deze zichtbaar is op een PET-scan en ook gevoelig is voor antibiotica. Dat maakt dat deze therapie ook veilig lijkt: op ieder moment kunnen de bacteriën worden gevolgd en zonodig worden uitgeschakeld.
 

Wat betekent dit voor de kankerpatiënten in VieCuri?

Helaas is deze therapie op dit moment nog niet zo ver ontwikkeld en worden er dus ook nog geen patiënten behandeld. Eerst wordt onderzoek gedaan of de sporen op de juiste plek in het lichaam komen en niet teveel bijwerkingen geven. Dit onderzoek zal verder getest en ontwikkeld worden bij geselecteerde patiënten. Patiënten die in aanmerking komen voor deze testen kunnen we hiervoor doorverwijzen.

Yes van de Wouw is sinds 2006 internist-oncoloog in VieCuri Medisch Centrum. Haar aandachtsgebied is medicamenteuze behandeling van de meest voorkomende kankersoorten zoals borstkanker, darmkanker, prostaatkanker, blaas- en nierkanker en eierstokkanker. Daarnaast is zij voorzitter van de Oncologie Beleidscommissie in VieCuri.

Maaike Berbee is sinds 2014 radiotherapeut bij Maastro Clinic.
Haar aandachtsgebied is de behandeling van tumoren van de borst, het spijsverteringsstelsel en lymfomen.

Op de hoogte blijven van nieuwe blogs?

Meld u aan voor een e-mail alert!

Aanmelden