Ontwikkelingen in registratie van oncologische zorg

Professionals en patiënten van VieCuri belichten actuele oncologische onderwerpen door middel van een blog. Dit is een blog van Pedro Janssen, stafadviseur oncologie.

In juni vond in Amsterdam het jaarlijkse DICA-congres plaats. DICA (Dutch Clinical Auditing, zie ook het blog 'Meten en verbeteren van oncologische zorg' is een organisatie die onder andere gegevens over tumoren registreert en daarover, aan de hand van indicatoren, rapporteert. Oorspronkelijk waren dit alleen oncologische registraties, maar tegenwoordig worden er ook andere aandoeningen geregistreerd. In deze blog deel ik graag de meest interessante en inspirerende onderwerpen van het congres.

Dit congres, wat jaarlijks door VieCuri wordt bezocht, heeft steeds een ander thema. Dit jaar was dat ‘Quality is about you. Eric Hans Eddes, voorzitter van DICA, sprak over de uitdagingen bij kwaliteitsregistraties voor de komende jaren. In 2015 zijn goede resultaten behaald, zoals het nieuwe borstimplantatenregister. In het borstimplantatenregister worden de toepassingen van borstimplantaten geregistreerd en de resultaten van borstoperaties waarbij borstimplantaten worden gebruikt door plastisch chirurgen. Hierdoor wordt de kwaliteit van de prothesen en de zorg hieromheen gevolgd, beoordeeld en verbeterd, wat direct zijn nut bewees.
Ook het melanoomregister is een mooi voorbeeld. In deze registratie registreren we de resultaten van de behandeling van uitgezaaid melanoom in Nederland. Zo worden de effecten van nieuwe, dure geneesmiddelen geregistreerd en direct gemonitord. Deze middelen hebben elk specifieke kenmerken. Voor de kwaliteit van de zorg is het daarom belangrijk ervaring op te doen met het gebruik en effecten van deze middelen. Mede hierdoor zijn deze middelen eerder beschikbaar gekomen voor de patiënt.

Transparantie en registratielast

Verder is de transparantie van ziekenhuizen verbeterd en daar mogen we heel trots op zijn. Nederland is daarin een voorbeeld voor het buitenland. Minister Schippers bevestigde via een videoboodschap dat de kwaliteit de afgelopen jaren daadwerkelijk omhoog is gegaan en dat dit goed is voor de betaalbaarheid van de zorg. Ze is blij dat DICA zich nu ook gaat richten op de registratie van dure geneesmiddelen, zeker omdat de komende jaren veel nieuwe dure geneesmiddelen tegen kanker op de markt gaan komen.
Maar we kunnen niet achterover leunen. Registreren van gegevens kost veel tijd. De registratielast voor de specialisten en verpleegkundigen en de kosten daarvan zijn een grote uitdaging. Koppelingen met bestaande systemen en afstemming met elkaar zal in de toekomst flinke verbeteringen geven.

Dr. Watson

IBM heeft een supercomputer ontwikkeld (Dr. Watson) die 800 miljoen pagina’s medische tekst per seconde kan analyseren. Deze digitale assistent wordt nu in Nederland voor een aantal oncologische aandoeningen getest. Wat kan deze computer gaan betekenen? Medische kennis neemt alsmaar toe en voor specialisten is het steeds moeilijker om alle nieuwe informatie en studies bij te houden. Deze computer geeft na invoer van specifieke patiëntinformatie door de behandelend arts direct een aantal opties voor behandeling van de patiënt.
Omdat het systeem informatie uit artikelen, handboeken, recente wetenschappelijke studies en trials aan elkaar koppelt, krijgt de arts een aantal mogelijkheden voor de beste behandeling in beeld. De arts blijft in de lead, maar deze computer kan door de ongelofelijke hoeveelheid informatie die het systeem kan verwerken een handig hulpmiddel zijn. Alle informatie die in het systeem wordt ingevoerd, is gecontroleerd door medisch specialisten. De bezoekers van het congres waren zeer positief, zolang de computer maar niet op de stoel van de arts gaat zitten.
In drie Nederlandse ziekenhuizen wordt het systeem getest bij 400 kankerpatiënten en minister Schippers heeft al een convenant getekend om het aantal patiënten uit te breiden naar 2000.

Noodzakelijke innovaties

De Chief Medical Officer van Philips presenteerde over de zorg in de nabije toekomst. Zijn boodschap was duidelijk: ‘Technische innovatie is pure noodzaak’. Willen we de zorgkosten in de hand houden, dan zal er een verplaatsing moeten komen van volume naar waarde. Dit wil zeggen minder bezoeken aan de dokter. Maar de bezoeken die er zijn, moeten waarde hebben, belangrijk zijn. En van hoge naar lage kosten. Door de vergrijzing en ouder wordende mensen, zal er een explosie komen van medische aandoeningen. Hoe ga je hiermee om? Bijvoorbeeld: waarom één keer per maand naar het ziekenhuis of huisarts om de bloeddruk te meten, als er nu al apparaten zijn die dit 24 uur per dag doen en de resultaten real time doorsturen naar de arts? Een ander voorbeeld is het Catharina Ziekenhuis. Hier worden de waarden van Intensive Care-patiënten gemonitord met een dashboard dat gekoppeld is aan meerdere systemen, zoals het ziekenhuisinformatiesysteem (elektronische patiëntendossiers). Bij afwijkende waarden krijgt de dokter een melding. Het systeem helpt ook om complexe gegevens snel te organiseren, prioriteren en analyseren. Zo is er een reductie van 50% heropnamen gerealiseerd.
Veel ICT-systemen van ziekenhuizen sluiten helaas nog niet aan op de vele apps, waarmee patiënten hun eigen gezondheid kunnen monitoren. Ook de privacywetgeving belemmert nu soms nog innovaties. Dus er dienen nog wat stappen te worden gezet voor de toekomst.

Maarten van der Weijden

Eén van onze Olympische zwemkampioenen, Maarten van der Weijden, sloot het congres af. In 2001 werd bij hem acute leukemie vastgesteld. Hij onderging meerdere kuren en een stamceltransplantatie. Na vier jaar werd hij genezen verklaard. In 2008 won Maarten de gouden medaille op de 10 km open water zwemmen.
Na zijn genezing begon hij weer te trainen en titels te winnen. Hij vertelde met veel humor over de weg die hij bewandelde naar het goud op de Olympische Spelen. ‘Succes is niet maakbaar’, maar het is wel goed om doelen te stellen. Zijn verhaal, wat zowel persoonlijk als inspirerend was, geeft inzicht hoe hij met zijn ziekte omging. Ik denk dat dit verhaal voor veel lotgenoten een aanmoediging kan zijn om na te denken over hun persoonlijke doelen.

Op de hoogte blijven van nieuwe blogs?

Meld u aan voor een e-mail alert!

Aanmelden