Elk vuurwerkslachtoffer is er één te veel

Datum: 29 december 2016

Professionals en patiënten van VieCuri belichten actuele onderwerpen door middel van een blog. Dit is een blog van Dennis Barten, SEH-arts.

Een nationaal feest waarbij jaarlijks honderden gewonden vallen. Dat klinkt vreemd hè? Toch gaat deze vlieger op voor onze jaarwisseling. Een ongemakkelijke waarheid.

Ieder jaar weer wordt de afdeling Spoedeisende Hulp geconfronteerd met ernstige vuurwerkletsels. Het gaat hierbij vooral om hand- en oogletsels. De afgelopen jaarwisseling meldden zich maar liefst 482 mensen met vuurwerkletsel op een afdeling Spoedeisende Hulp in Nederland. Hiervan moest 15% worden opgenomen voor behandeling.¹

Meest voorkomende letsels

Ruim een derde deel van de vuurwerkslachtoffers van de jaarwisseling 2015/2016 had letsel aan de hand en/of vingers (38%, vingers 19%). Bijna één op de vier slachtoffers (23%) had oogletsel. Daarnaast had 21 procent hoofdletsel (de ogen uitgezonderd). Een kwart van de slachtoffers had (een) brandwond(en). Verder kwamen open wonden (15%) en oppervlakkige letsels (9%) veel voor.2

Het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap houdt al jaren de door vuurwerk veroorzaakte oogletsels bij. In totaal hebben de artsen de afgelopen acht jaar 1.921 vuurwerkslachtoffers gezien, met 2.340 beschadigde ogen. Daarvan liepen 916 ogen blijvende schade op. 149 ogen werden helemaal blind en 64 ogen moesten worden verwijderd.¹

Omstanders vaak slachtoffer

Bijna de helft (45%) van de op de SEH-afdeling behandelde slachtoffers heeft het vuurwerk niet zelf afgestoken, maar was een omstander. Knalvuurwerk zorgt vaker voor letsel dan siervuurwerk. Van de vuurwerkletsels waarvan we weten of het door legaal, dan wel illegaal vuurwerk is veroorzaakt, werd vorig jaar 25 procent veroorzaakt door illegaal vuurwerk en 75 procent door legaal vuurwerk.²

Niet in verhouding

Natuurlijk is vuurwerk ontzettend mooi om te zien. Maar het is de vraag of het al die ernstige letsels wel waard is. Het staat simpelweg niet in verhouding. Honderden mensen met ernstig letsel, ieder jaar weer. En elk letsel is er één te veel.

Door mijn werk op de Spoedeisende Hulp ben ik heel anders over de Nederlandse vuurwerktraditie gaan denken. Persoonlijk ben ik voorstander van een verbod op consumentenvuurwerk. Liever zie ik in iedere gemeente een professionele vuurwerkshow, zodat iedereen met de jaarwisseling van vuurwerk kan genieten, maar de veiligheid gewaarborgd is.

Veilig vuurwerk afsteken

Mocht je toch overgaan tot het afsteken van vuurwerk, doe het dan zo veilig mogelijk. Draag een vuurwerkbril, ook als je alleen maar naar het vuurwerk wilt kijken. Experimenteer nooit met vuurwerk en koop geen illegale producten. Voor meer tips over veilig vuurwerk afsteken, zie de website van VeiligheidNL: https://www.veiligheid.nl/organisatie/actueel/nieuwsarchief/vuurwerk-afsteken?gclid=CLesp4_pgtECFcLGGwodq2gKag.

Jaarlijks inventariseren VeiligheidNL, de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA) en de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie de vuurwerkletsels die zijn behandeld op Spoedeisende Hulp-afdelingen in Nederland. Ook VieCuri sluit zich hier deze jaarwisseling weer bij aan.