eHealth: belofte of bluf?

Sinds kort is er in VieCuri een eHealth-team actief. eHealth is het toepassen van informatie- en communicatietechnologie in de gezondheidszorg. Dit team stimuleert de inzet van slimme, innovatieve concepten die de zorg ondersteunen of verbeteren. Deze professionals bloggen vanaf nu regelmatig over innovatieve onderwerpen. Dit is een blog van cardioloog en programmamanager eHealth in VieCuri Wilfred Heesen.

Krijgen we echt een zorgevolutie of is eHealth een hype? In de uitzending van Nieuwsuur (28 juni) was dit het onderwerp van gesprek. Wilfred Heesen blogt naar aanleiding van deze uitzending.

Minister Schippers heeft herhaaldelijk aangegeven veel toekomst te zien in eHealth. Samen met haar staatssecretaris gelooft ze dat ziekenhuizen steeds kleiner zullen worden. Anderzijds zijn er artsen die de belofte van eHealth de ‘digitale kwakzalverij van de 21e eeuw’ noemen. De waarheid ligt zoals vaak in het midden, graag wil ik in dit blog mijn mening toelichten.

Ziekenhuizen dicht: Nee

We kunnen ziektes al veel langer beter behandelen, ook zonder eHealth toepassingen. Mede hierdoor worden we met z’n allen steeds ouder. Helaas komen dan ook vaak andere ziektes om de hoek kijken. De meeste kosten worden vooral in de laatste levensjaren gemaakt. Dat wil niet zeggen dat ziekenhuizen niet kleiner kunnen worden. Chronische patiënten hoeven mede door samenwerking met de huisartsen minder vaak naar het ziekenhuis te komen. Door eHealth toepassingen kunnen ze vaak langer en veiliger zelfstandig thuis blijven wonen. Door deze ontwikkeling en de ouder wordende patiënt, zal de zorg die overblijft in het ziekenhuis wel zwaarder en complexer worden.

Veel apps, weinig bewijs: Ja

De schattingen variëren nogal maar er schijnen zeker al 40.000 medische apps te zijn.
In 2015 is er pas één door de Amerikaanse FDA goedgekeurd. Dat zegt eigenlijk al genoeg. Veel apps zijn met een verkeerd uitgangspunt ontwikkeld: niet om een probleem op te lossen, maar omdat het een handige oplossing leek voor de ontwikkelaar. eHealth is daarentegen geen doel op zich maar een middel.

Veel apps zijn ook op de gezonde persoon gericht, vaak al diegene die toch al kritisch met zijn of haar gezondheidszorg bezig is. Of die daar minder ziek van wordt is dan maar de vraag. Ook moet het risico op valselijk afwijkende resultaten niet onderschat worden: 1% foute afwijkingen lijkt niet veel maar als 100.000 personen die app gebruiken zijn dat heel veel – nieuwe! - ongeruste vragen die op ons afkomen!

Idealiter zou er een keurmerk moeten komen voor eHealth toepassingen. Een andere meer realistische beweging zou zijn dat beroepsverenigingen een uitspraak doen over de bijdrage van eHealth toepassingen.

Zijn er oplossingen die wel al beloftes kunnen waarmaken: Ja

Vaak zijn veelbelovende oplossingen geen app of gadget maar een totaalpakket om bestaande zorg te verbeteren of te vergemakkelijken. De oplossing richt zich op een probleem van betere voorlichting, intensivering van bestaande zorg of vergemakkelijking van samenwerking. Dit is bijvoorbeeld terug te zien bij het digitale voorlichting project MDL in VieCuri. Door de uniforme voorlichting blijken patiënten genoeg te hebben aan de e-module.

Voorbeeld: (Tele-)begeleiding van patiënten met een slechte hartfunctie (hartfalen).

Vroeger kwamen patiënten soms elke 4 tot 6 weken op de polikliniek. Daarna kwam de hartfalenverpleegkundige. Deze zorgde voor minder afspraken met de specialist en door betere voorlichting minder vaak voor een heropname. Sinds een aantal jaren is telebegeleiding toegevoegd: Middels een eenvoudige vragenlijst via internet, weet de patiënt nog beter waar hij op moet letten en kan de behandeling vroegtijdig worden bijgesteld. Het onderzoek naar deze telebegeleiding loopt nog, maar er zijn al aanwijzingen voor minder heropnames. VieCuri werkt ook al jaren met dit programma. Om de meerwaarde te vergroten zijn we op dit moment bezig met integratie van de huisarts.

Motto: kritisch doorgaan

De gezondheidszorg gaat veranderen, dat zie je al als je om je heen kijkt. Telebankieren was 15 jaar geleden iets voor de happy few, de iPhone bestond nog niet eens en series werden op tv gekeken, in plaats van via Netflix op onze tablets.

Maar de gezondheidszorg verdient een kritische benadering. We moeten voorzichtig zijn en ons zoveel mogelijk richten op oplossingen die al bewezen effectief zijn. Het probleem is wel dat als iedereen op elkaar gaat wachten om zulk bewijs te leveren, er niets zal gaan veranderen. Het vraagt daarom durf en gezond verstand om hiermee aan de slag te gaan.

Deze dubbele doelstelling is ook de visie van ons eHealth team in VieCuri: We willen en kunnen enerzijds snel goede ideeën van zorgprofessionals stimuleren en faciliteren. Anderzijds starten we alleen als duidelijk is wat de patiënt of de zorg daar beter van wordt. Mislukken is daarbij zeker toegestaan.

Bekijk hier de uitzending van Nieuwsuur 29 juni. (eHealth vanaf 33:00 minuten).

Op de hoogte blijven van nieuwe blogs?

Meld u aan voor een e-mail alert!

Aanmelden