Test voorspelt bijwerkingen chemotherapie

Professionals en patiënten van VieCuri belichten actuele oncologische onderwerpen door middel van een blog. Dit blog is geschreven door Yes van de Wouw en Philo Werner, beiden internist-oncoloog bij VieCuri.

Verschillende media berichtten deze week over een langverwacht onderzoek van het Anthoni van Leeuwenhoekziekenhuis. Het onderzoek werd 10 november gepubliceerd en gaat over een test die bij een patiënt voorspelt of er ernstige bijwerkingen kunnen optreden bij chemotherapie. Sinds vele jaren weten we dat bij een klein deel van de patiënten die behandeld worden met medicijnen die 5-fu bevatten zeer ernstige bijwerkingen kunnen optreden.

Het middel 5-fu is een belangrijk onderdeel van veel chemotherapieschema 's bij veel verschillende kankerbehandelingen. Meestal wordt het heel goed verdragen. Het is dan ook extra dramatisch als een patiënt dan toch ernstig in de problemen komt door een behandeling. Zowel voor de patiënt en zijn naasten als voor de behandelaar. Want het doel van de behandeling was de levensverwachting te verbeteren of zelfs te genezen in plaats van te verslechteren. Het is fijn dat er nu een test beschikbaar is waardoor de kans hierop in ieder geval zo klein mogelijk wordt.

Genetisch defect

Dit probleem blijkt te berusten op een aangeboren enzymdefect: zogenaamde DPD-deficiëntie. Als je dit enzym mist dan breek je het medicijn niet af en krijg je veel te hoge spiegels in het bloed. Dit kan lijden tot zeer ernstige bijwerkingen en zelfs overlijden. Het probleem was dat het lang duurde alvorens deze testresultaten bekend werden. Die tijd heb je meestal niet als een patiënt met chemotherapie behandeld moet worden. Verder worden niet alle patiënten met een genetische afwijking gevonden.

Minder ernstige bijwerkingen

In Amsterdam is nu aangetoond dat met deze test binnen een week kan worden aangetoond of iemand dit genetische defect wel of niet heeft. Helaas worden nog steeds niet alle defecten gevonden. Uit het onderzoek blijkt dat als er bij een gen-defect de dosis uit voorzorg wordt aangepast, er in de groep met het defect net zoveel bijwerkingen voorkomen als in de groep zonder het defect. Het betekent dus niet dat er geen bijwerkingen meer zijn, maar beduidend minder dan wanneer deze patiënten met de volle dosis zouden zijn behandeld. Het blijkt zelfs dat het screenen van alle patiënten die dit middel krijgen, goedkoper is dan iedereen met de volle dosis te behandelen en dus minder bijwerkingen oplevert.

Ook in VieCuri

5-FU zit in bijna alle chemotherapie tegen darmkanker, maar wordt ook gebruikt bij borstkanker, maagkanker, slokdarmkanker en onder andere keelkanker. In VieCuri geven we deze middelen ook. Vorige week hebben we afspraken gemaakt met een laboratorium om in navolging van het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis ook een soortgelijke maar iets uitgebreidere test standaard te verrichten. Omdat niet alle ernstige bijwerkingen voorkomen kunnen worden, blijven andere maatregelen om zo snel mogelijk bij problemen in te grijpen belangrijk. Voor de meest andere middelen hebben we nog geen bruikbare test die kan voorspellen of er meer bijwerkingen komen. Hier lopen wel landelijke en wereldwijde onderzoeken naar.

Bron

De Telegraaf (2015, 17 november). Test voorspelt veiligheid chemo. Geraadpleegd op 19 november, van: http://www.telegraaf.nl/gezondheid/24753833/__Test_voorspelt_veiligheid_chemo__.html.
 
Yes van de Wouw werkt sinds 2006 als internist-oncoloog in VieCuri Medisch Centrum. Haar aandachtsgebied is medicamenteuze behandeling van de meest voorkomende kankersoorten zoals borstkanker, darmkanker, prostaatkanker, blaas- en nierkanker en eierstokkanker. Daarnaast is zij voorzitter van de Oncologie Beleidscommissie in VieCuri.
 
Philo Werner werkt sinds 2008 als internist-oncoloog in VieCuri Medisch Centrum. Haar aandachtsgebied is medicamenteuze behandeling van de meest voorkomende kankersoorten zoals borstkanker, darmkanker, prostaatkanker, blaas- en nierkanker en eierstokkanker. Daarnaast heeft ze als aandachtsgebied palliatieve zorg; de zorg voor patiënten die niet meer kunnen genezen.

Op de hoogte blijven van nieuwe blogs?

Meld u aan voor een e-mail alert!

Aanmelden