Second opinion mag, hoeft vaak niet

Professionals en patiënten van VieCuri belichten actuele oncologische onderwerpen door middel van een blog. Dit is een blog van internist-oncoloog Philo Werner.

Dagblad de Limburger van vrijdag 16 oktober jongstleden schreef over de resultaten van een enquête die Best Doctors heeft uitgevoerd onder patiënten met prostaatkanker of rugklachten. Drie van de tien patiënten met prostaatkanker zou een second opinion overwegen, maar doet dit niet. Met name omdat ze niet weten hoe dat geregeld moet worden. Een gemiste kans volgens Best Doctors.

Andere diagnose

In 25% van de gevallen zou er bij een second opinion een andere diagnose worden gesteld. Een onwaarschijnlijk hoog getal als dit de prostaatkankergroep betreft. Dit zou betekenen dat bij één op de vier patiënten de patholoog ten onrechte de diagnose prostaatkanker zou stellen. 41% van de patiënten zou een ander behandeladvies krijgen.

Papieren mening

Best Doctors is een organisatie die second opinions regelt in de wereld bij een van de aangesloten expert specialisten. Het medisch dossier wordt opgestuurd en er komt een schriftelijk advies. De patiënt in kwestie wordt dus niet lijfelijk gezien. Een voordeel volgens de website, men hoeft er de deur niet voor uit.

Maar met name bij het bespreken van een behandelplan, is lijfelijk contact en een dialoog met de patiënt essentieel. Bij prostaatkanker zijn er vaak meerdere wegen die naar Rome leiden. Vaak komt een patiënt in aanmerking voor meerdere behandelopties bijvoorbeeld afwachtend beleid, radiotherapie of opereren. Al deze opties worden uitvoerig met de patiënt besproken waarna samen met de patiënt een keuze wordt gemaakt.

Second opinion vaak niet nodig

Vooral kankerpatiënten vragen vaak om een second opinion. In principe wordt dit altijd toegestaan, maar je kunt je wel afvragen hoe zinvol het is. In Nederland zijn er namelijk bij alle kankersoorten (per stadium) duidelijke richtlijnen ten aanzien van de meest optimale behandeling. Deze behandeling is gebaseerd op uitkomsten uit onderzoek, je kunt er alleen van afwijken als er goede argumenten voor zijn. Verder worden kankerpatiënten regelmatig besproken in een multidisciplinair overleg (MDO) waarbij artsen van een ander (academisch) ziekenhuis betrokken zijn. Dit is in wezen ook al een second opinion.

Second opinion mag

Iedereen heeft recht op een second opinion. Het meest eenvoudige is om dit met de behandelaar te bespreken. Deze zal er dan voor zorgen dat degene die de tweede mening gaat geven goed geïnformeerd is middels een verwijsbrief. Er wordt eventueel ook nog een schijfje gebrand met verrichte radiologie-onderzoeken om mee te nemen naar het andere ziekenhuis. De patiënt krijgt vervolgens een poliklinische afspraak in het desbetreffende ziekenhuis.

Vaak zijn het de mensen om een patiënt heen die behoefte hebben aan een tweede mening. Ook als de diagnose en het behandelplan niet kan veranderen, kan een second opinion helpen bij de verwerking van slechte nieuws of het vertrouwen in het lokale ziekenhuis versterken. Patiënten waarvoor geen regulaire behandelopties meer zijn en in goede conditie verkeren, kunnen worden verwezen naar een academisch centrum met de vraag voor deelname aan experimentele therapie in onderzoeksverband.

Kwaliteit van leven

Helaas is het onderzoek van Best Doctors niet openbaar, want ik vraag me af of er ook gekeken is naar de invloed van dit soort second opinions op de levensverwachting en kwaliteit van leven. Want daar draait het uiteindelijk om.

Philo Werner werkt sinds 2008 in VieCuri Medisch Centrum als medisch oncoloog. Haar aandachtsgebied is medicamenteuze behandeling van de meest voorkomende kankersoorten zoals borstkanker, darmkanker, prostaatkanker, blaas- en nierkanker en eierstokkanker. Daarnaast heeft ze als aandachtsgebied palliatieve zorg; de zorg voor patiënten die niet meer kunnen genezen.

Op de hoogte blijven van nieuwe blogs?

Meld u aan voor een e-mail alert!

Aanmelden