Bestraling van prostaatkanker: kan het korter?

Professionals en patiënten van VieCuri belichten actuele oncologische onderwerpen door middel van een blog. Dit is een blog van uroloog Aswin Meier in samenwerking met radiotherapeut Ben Vanneste van Maastro Clinic.

Jaarlijks krijgen ongeveer 12.000 mannen in Nederland te horen dat zij prostaatkanker hebben. Uit onderzoek van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam en het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam blijkt dat de behandeling van prostaatkanker in sommige gevallen korter kan. In dit blog gaan we dieper in op welke manieren prostaatkanker wordt behandeld en waarom er vaak zoveel behandelingen worden gedaan.

Voor de behandeling van prostaatkanker zijn er in VieCuri diverse behandelings- mogelijkheden. Als de prostaatkanker nog niet is uitgezaaid, is een genezende behandeling mogelijk. In VieCuri kan dat op drie verschillende manieren: met een kijkoperatie, met inwendige- en met uitwendige bestraling (radiotherapie). Wij bieden in VieCuri het hele palet, maar de keuze is vaak erg lastig te maken. Gelukkig kunt u daarbij geholpen worden door onze gespecialiseerde prostaatverpleegkundigen, bij wie u met alle vragen terecht kan.

Kijkoperatie

Met een kijkoperatie wordt de prostaat weggenomen. Dat heet een minimaal invasieve of laparoscopische prostatectomie. In dat geval maakt de uroloog enkele kleine sneetjes in de buik. Door deze zogenaamde poorten gaan een camera en diverse operatie-instrumenten naar binnen. De uroloog bedient de instrumenten, kijkend naar een scherm dat de beelden uit het inwendige van de buikholte sterk vergroot weergeeft, en kan hiermee zeer nauwkeurig werken. De controle op uitzaaiingen gebeurt door de lymfeklieren in de onderbuik te verwijderen en deze te onderzoeken op de eventuele aanwezigheid van (uitgezaaide) tumorcellen.

Inwendige bestraling

Bestraling kan in het VieCuri inwendig of uitwendig gebeuren. Inwendige bestraling (brachytherapie) gebeurt door radioactieve bolletjes (‘zaadjes’) in de prostaat aan te brengen. De straling die vrijkomt uit de ‘zaadjes’ vernietigt de tumorcellen. Inwendige bestraling kan leiden tot tijdelijke plasklachten en erectiestoornissen.

Uitwendige bestraling

Uitwendige bestraling gebeurt poliklinisch. Dat betekent dat de patiënt gedurende een bepaalde periode geregeld naar ons ziekenhuis komt om de bestraling te ondergaan. Hierbij wordt een stralenbundel enige tijd op de tumor gericht. Hierdoor sterven de tumorcellen af. Een prostaat ligt diep verscholen in de onderbuik en is omgeven door de darmen en de blaas, die ook beschadigd kunnen worden. Bijwerkingen van uitwendige bestraling kunnen zijn: een rode huid op de bestraalde plaats, darmklachten, plasklachten en erectiestoornissen.

Dosis onderverdelen

Wat je bij radiotherapie nastreeft is een zo groot mogelijk bestralingseffect op de kanker en een zo gering mogelijke effect op de omliggende organen. Anders gezegd: je probeert de kankercellen te doden en het gezonde omliggende weefsel te sparen. Één van die technieken om dat te bereiken is fractioneren. Dit betekent dat je de totale dosis die nodig is om de tumor te doden, onderverdeelt in kleine porties, oftewel fracties. Het omliggende weefsel heeft dan meer tijd om te herstellen.
Voor de bestralingen is er een intensieve samenwerking met de Maastro Clinic uit Maastricht. Speciaal voor de radiotherapie is er in Venlo een hypermoderne bestralingsbunker gebouwd. Al jaren geleden zijn wij in VieCuri al over gegaan op bestralen.

Terugkomend op het onderzoek

Is een kortere behandeling prostaatkanker mogelijk? Uit de aangehaalde studie blijkt dat onder bepaalde voorwaarden wel mogelijk te zijn. Sinds enkele jaren wordt er in VieCuri al een verkorte behandeling toegepast. Het aantal keren bestralen, is al teruggebracht van 39 naar 28 keer over een periode van zeven weken. Dat is dus viermaal per week bestralen, zeven weken lang. Op dit moment worden de resultaten van de aangehaalde studie in de werkgroep bestudeerd om te bekijken of een dergelijk regime ook in Venlo toegepast kan worden. Alle aspecten van de studie komen aan de orde waarbij de veiligheid voor de patiënt voorop staat. Wellicht dat u op een later moment meer van ons te horen krijgt.

Aswin Meier is uroloog in VieCuri Medisch Centrum. Zijn aandachtsgebieden zijn laparoscopie (kijkoperaties), urogynaecologie en oncologie.

Op de hoogte blijven van nieuwe blogs?

Meld u aan voor een e-mail alert!

Aanmelden